بررسی ماهیت و مبانی فقهی و حقوقی افشاگری رسانه

توضیح

نظر به گستردگی و پرکاربرد بودن رسانه در زندگی کنونی افراد که در نهایت منتهی به انجام وظایف گسترده رسانه من جمله افشاگری شده و بدینوسیله مطالب پنهان مختلفی در ارتباط با افراد بسیاری افشا می گردند تحقیق حاضر با روشی توصیفی تحلیلی اقدام به بررسی این مهم یعنی افشاگری رسانه از بعد مبانی فقهی و حقوقی نموده است چراکه در بسیاری از موارد مشاهده می گردد که نظرات مختلف و بعضا متضادی در این باره ارائه شده است: برخی آن را حق رسانه دانسته و با تکیه بر اصولی همچون آزادی بیان افشاگری رسانه را نشانه ای از دموکراسی می دانند و معتقدند هرگونه اعمال محدودیت در این زمینه سبب نقض حقوق رسانه و اخلال در دموکراسی می گردد از سوی دیگر عده ای نیز اعتقاد دارند قائل شدن حق افشاگری برای رسانه مطلقا منجر به افشای اسرار می شود که در قوانین مختلف و همچنین آیات و روایات بسیاری به صراحت از تجسس در امور دیگران و آشکارسازی اسرار آنان نهی شده فلذا می بایست کنار گذاشته شود. با عنایت به مراتب فوق این تحقیق با هدف انکشاف حقیقت با رویکردی اعتدالی به موضوع مذکور پرداخته است و به همین منظور ابتدائا با بیان عناوینی به شناخت رسانه و افشاگری و تفاوت آن با اصطلاحات مشابهی همانند انتشار اطلاعات،گزارشگری تخلفات و شفافیت پرداخته و سپس در ارتباط با مبانی فقهی و حقوقی که در فصل دوم و سوم ارائه می گردند تعاریفی را ارائه نموده است تا بدینوسیله شناخت دقیق و درستی را در ارتباط با موضوع، در اختیار خوانندگان قرار داده باشد. در فصل دوم نیز به بیان مبانی فقهی و حقوقی پرداخته که افشاگری رسانه را تایید نموده و بلکه لازم می دانند و در فصل سوم نیز به بیان مبانی فقهی و حقوقی محدودکننده افشاگری رسانه همت گمارده است. و جهت اثبات توجهات فقهی و حقوقی در ارتباط با هریک از مبانی، به صورت جداگانه ای ذیل هریک گفتارهای متناسبی را ارائه کرده و بدین طریق اثبات نموده است که نظر حق و منطبق بر اعتدال این است که فقه و حقوق با ارائه مبانی موید، انجام افشاگری رسانه را لازم و ضروری می دانند لیکن همانند هر امر دیگری برای جلوگیری از افراط و تضییع حقوق سایرین، مبانی محدودکننده ای را نیز ارائه می نمایند تا بدینوسیله حدود و ثغور افشاگری رسانه را تعیین کرده و تعاملی را میان حقوق رسانه و مخاطبان آن برقرار سازند در نهایت و در بخش پایانی، تحقیق حاضر با بیاناتی ثابت نموده است که مبانی محدودکننده سبب نابودی افشاگری رسانه نخواهند شد بلکه صرفا محدودیت هایی را در این زمینه ایجاد می نمایند مضافا بر اینکه ذیل گفتاری راهکارهایی را ارائه نموده است که به وسیله آن ها می توان در ضمن بررسی مبانی محدودکننده از حق افشاگری رسانه نیز حمایت نمود.
واژه‌های کلیدی: افشاگری رسانه، آزادی بیان، دسترسی آزاد به اطلاعات، حریم خصوصی، تجسس.