بررسی مساله (تخریب رویان انسانی جهت استخراج سلولهای بنیادی جنینی از آن) از منظر مذاهب اسلامی و حقوق موضوعه ایران (فایل منبع موجود نیست)

توضیح

‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌دانش سلول های بنیادی، از برخی جهات، نماینگر جهان کاملاً جدیدی در عرصه پزشکی است. سلول های بنیادی دارای پتانسیل بالقوه ای برای درمان و یا کاهش شدت بیماری های صعب العلاج و لا علاج هستند؛ اما این تحقیقات چالش های زیادی را فراروی دانشمندان حوزه فقاهت و حقوق بر انگیخته است . به طور کلی، سلول های بنیادی مورد استفاده در پژوهش و درمان، دار ای سه منشأ جنینی، بالغین و خون بند ناف می باشند . از آنجا که استخراج سلول های بنیادی جنینی از توده سلولی داخل بلاستوسیست، الزاماً نابودی رویان انسانی را به دنبال خواهد داشت، منجر به ایجاد مباحث و اختلاف نظرهای فراوان اخلاقی، فقهی و حقوقی گردیده است . از منظر اخلاقی، این تحقیقات مستلزم نابود کردن موجودی است که دارای شخصیت و کرامت انسانی است؛ که این امر پرسش هایی را در زمینه های اخلاقی تخریب رویان و استفاده ابزاری از آن برای رسیدن به هدف خود مطرح می کند. با این وجود، اگر از رویان های اضافی حاصل از لقاح خارج ا ز رحم که به قصد درمان ناباروری ایجاد شده اند، استفاده گردد دیگر چنین رویکردی وجود نخواهد داشت . از منظر فقهی، دو نظریه در این خصوص قابل طرح است: 1.جواز مطلق؛ 2.ممنوعیت مطلق؛ نظریه اول جواز تخریب رویان را با استناد به اصل اباحه، عدم ارزشمندی مطلق رویان انسا نی و قاعده تزاحم و نفی حرج مطابق اصول و ادعای عدم ج واز را نیازمند اقامه دلیل می داند. نظریه دوم این پدیده را به لحاظ تخریب رویان و حیات بالقوه آن، با نظر به اصولی مانند اصل احتیاط و قاعده لا ضرر ، مغایر کرامت و شخصنیت رویان دانسته و مخالف رواج و رونق این شیوه درمانی تحول برانگیز می باشد. در فقه اهل سنت، بر اساس آراء شورای فتوای جهان اسلام، استخراج سلول های بنیادی از رویان انسانی که به IVF برای مقاصد درمانی و تحقیقاتی تنها از منابع مجاز تهیه این سلول ها مانند : رویان های باقی مانده از وسیله والدین اهدا شده ب اشند، مجاز است . در حقوق ایران نیز جنین دارای شأن حقوقی است، لکن تصریحی درباره ابتدای شخصیت و به وجود آمدن انسان در قوانین و مقررات ایران وجود ندارد. انعقاد نطفه و استقرار نطفه در رحم از مهمترین نظریات ارائه شده حقوقی در این خصوص است . در نهایت با توجه به عد م حرمت رویان غیرمستقر و نیز عدم وجوب استقرار آن در رحم و نیز اهمیت نجات جان انسان بیمار بر تخریب رویان انسانی، نمی توان تکنیک اخذ سلول های بنیادی را منع نمود، چرا که هیچ دلیل فقهی - قانونی که ما را از اعمال این فن آوری باز دارد، وجود ندارد؛ بر این اساس، با ت وجه به مراحل شکل گیری حیات انسان ، آنچه مسلم است اینکه در مراحل اولیه این فرایند، به طور قطع حیات انسانی متصور نیست وصرفاً نطفه دارای حیات نباتی (سلولی) است. آنطور که از قوانین ایران نیز بر می آید، اح کام فقهیِ خاص جنین در خصوص نطفه غیر مستقر یا در فرض ما همان رویان انسانی آزمایشگاهی سریان ندارد؛ اما باید قوانین مورد نیاز برای ایجاد محدودیت های لازم و جلوگیری از سوء استفاده از رویان و دهنده این سلول ها تدوین شود.
واژه‌های کلیدی: تخریب، رویان، حیات، سلول بنیادی، کرامت.