توضیح

مسکرات و موارد مشابه آن (نظیر روان‌گردان‌ها و مخدرها)، از یک سو احکام دارای احکام تکلیفی و وضعی مختلفی هستند؛ چه سنتی (مانند خمر و فقاع و حشیش) و چه جدید (مانند شیشه و اکستازی و ال‌اس‌دی)؛ احکامی نظیر حرمت ساخت و نگهداری، حرمت و بطلان فروش، بطلان نماز در صورت آلودگی بدن یا لباس به آن و ... در این تحقیق، انواع جمع بین روایات طهارت و نجاست مورد بررسی قرار گرفت، و ادله طهارت خمر ابطال گردید، و نهایتا نجاست خمر و طهارت سایر مسکرات اثبات شد. و از سوی دیگر، در مواردی نیازمند موضوع‌شناسی هستند خصوصا در مورد الکل، که کاربرد پزشکی و صنعتی بسیاری دارد. مثلا در پزشکی جهت گندزدایی و تنظیف، برای تهیه بعضی داروها و ساخت روکش برخی داروها، الکل را به کار می‌گیرند. و در صنعت از الکل در تولید بسیاری از مواد آرایشی و بهداشتی، در تولید رنگ‌ها و برخی مواد پلاستیکی، و به عنوان حلال، در تولید برخی سرکه‌های صنعتی، و حتی به عنوان سوخت خودرو استفاده می‌شود. دقیق‌ترین موضوع‌شناسی الکل توسط مرحوم شهید صدر مطرح شده است ولی متأسفانه بیانات ایشان تاکنون به شکل علمی و به فارسی روان تبیین نشده بود که این خلأ در این تحقیق برطرف شده است. گرچه این پژوهش عمدتا در مقام تبیین نظریات و شیوه‌های استنباط مرحوم مقدس اردبیلی و صاحب جواهر و امام خمینی و شهید صدر (رضوان الله تعالی علیهم) می‌باشد، لکن به دلیل پرداختن به سخنان این بزرگان فقه، به نظر می‌رسد افقهای جدیدی برای اهل تحقیق آشکار کرده است.