بررسی ویژگی‌ها و شرایط عیوب روانی موجب فسخ نکاح در فقه و حقوق موضوعه ایران

توضیح

عنوان این پایان‌نامه بررسی ویژگی‌ها و شرایط عیوب روانی موجب فسخ نکاح در فقه و حقوق موضوعه ایران است. در فقه شیعه از جنون به عنوان یکی از اسباب فسخ نکاح نام برده شده و در تعریف جنون عبارت فساد عقل به‌کار رفته است. اما امروزه در علم روان‌شناسی جدید سخنی از جنون به میان نیامده، بلکه بیماری‌های روانی را دسته‌بندی کرده و برای هر دسته نامی خاص انتخاب کرده‌اند. هدف از نگارش این پایان‌نامه معرفی برخی از بیماری‌های روانی که در علم روانپزشکی عصر حاضر از آنها بحث شده و تطبیق مشخصات و علایم آنها با جنون مورد بحث در فقه وحقوق می باشد تا مشخص شود کدام یک از اختلالات روانی عصر حاضر موجب ایجاد خیار فسخ در نکاح می شود. این پایان‌نامه از چهار فصل تشکیل شده است. در فصل اول کلیات مباحث مطرح می‌شود. در فصل دوم تعریف جنون در فقه و حقوق و همچنین انواع جنون و ملاک آن بیان می شود. آنچه از سخنان فقها و حقوقدانان نتیجه می‌شود این است که ملاک جنون در فقه و حقوق فساد عقل است. در ادامه، برخی از بیماری‌های روانی در روانپزشکی عصر حاضر مورد اشاره قرار می‌گیرد. اختلالات روانی که در این قسمت مطرح می‌شود عبارتند از «عقب‌ماندگی ذهنی، اختلال‌های دلیریوم، دمانس و فراموشی، اسکیزوفرنی، سایر اختلالات سایکوتیک، اختلالات خلقی، اختلالات شخصیت». در انتها، ملاک جنون در فقه بر علائم و مشخصه‌های بیماری‌های روانی تطبیق داده شده و بیماری‌هایی که در دایره جنون قرار می‌گیرند شناسایی شده است. در فصل سوم، مستندات فسخ نکاح به سبب جنون بیان شده است که عبارتند از: قواعد فقهی لاضرر و لاحرج، بنای عقلا و روایات. نتایج به دست آمده از این پژوهش آن است که در زمان حال مبتلایان به بیماری‌هایی چون «عقب‌ماندگی‌های ذهنی (به جز عقب‌ماندگی ذهنی خفیف)، اختلالات دلیریوم و دمانس، بیماری‌های نسیانی حاد و پایدار، اسکیزوفرنی و سایر اختلالات روانپریشی، اختلالات شخصیت اسکیزوتایپی، ضداجتماعی و فردی، اختلالات خلقی» مجنون محسوب شده و حکم جنون بر آن ها بار می‌شود. نوع منابع مورد استفاده در این پژوهش کتب فقهی، حقوقی و روانشناسی‌اند.
واژه‌های کلیدی: جنون، حقوق موضوعه، فسخ ازدواج، فقه