تأمین مالی از طریق لیزینگ بین المللی با تأکید بر کنوانسیون اوتاوا ۱۹۸۸ و قابلیت الحاق ایران به آن

توضیح

تأمین مالی از طریق لیزینگ بین‌المللی با تأکید بر کنوانسیون اوتاوا 1988 و قابلیت الحاق ایران به آنبه کوششسارا منصورآبادیلیزینگ به عنوان یک قالب قراردادی از جمله راهکارهای تأمین مالی در عرصه تجارت داخلی و بین المللی است و در زمره مهم ترین روش ها برای شرکت ها و واحدهای تجاری نوپا جهت تأمین منابع قرار می گیرد. در این قرارداد شخصی که قصد خرید کالا یا تجهیزات را داشته، به یک موسسه مالی و اعتباری رجوع می کند و پس از تعیین کامل و دقیق مشخصات کالا و فروشنده ای که دارای کالای مورد نظر است، موسسه مزبور کالای مورد نظر را از فروشنده می خرد و منافع آن را به موجب عقد اجاره به متقاضی اصلی واگذار می کند، با این شرط ضمنی که پس از پایان مدت یا به صورت شرط نتیجه، تملیک مال به مستأجر انجام شود یا این اختیار برای مستأجر وجود داشته باشد که بتواند آن را خریداری کند. اهمیت اقتصادی ساز و کار لیزینگ به آن حد است که در راستای تشویق کشورها به شناسایی حقوقی این روش تأمین مالی و همچنین هماهنگ سازی رویکرد های گوناگون نظام های مختلف حقوقی در این خصوص در سطح بین المللی تاکنون طرحی حقوقی تحت عنوان کنوانسیون راجع به تأمین مالی از طریق لیزینگ بین المللی (اوتاوا 1988) با محوریت لیزینگ اعتباری بین المللی به انجام رسیده است. روشن است که فهم صحیح حقوقی لیزینگ بین المللی به عنوان یک شیوه تأمین مالی بدون بررسی کنوانسیون 1988 اوتاوا امکان پذیر نیست. دقیق ترین رویکرد نسبت به لیزینگ در این کنوانسیون به نمایش گذاشته شده است زیرا به نحو کامل رابطه سه گانه عرضه کننده و موجر و مستأجر را ترسیم می کند. با توجه به جدید بودن این نوع قرارداد، نظرات مختلفی در مورد ماهیت این قرارداد بیان شده است که از جمله آن ها می توان به اجاره، اجاره با شرط ضمنی بیع، بیع، بیع معلق با شرط ضمنی اجاره، اشاره کرد. اگرچه قرارداد لیزینگ کاملاً قابل تطبیق با عقد اجاره و بیع نیست اما در خصوص ماهیت این قرارداد نظر ما این است که قرارداد لیزینگ عقد اجاره همراه با شرط تملیک (شرط نتیجه یا شرط فعل تملیک) می باشد. در صورت نخست با پایان مدت قرارداد و پرداخت آخرین قسط، مستأجر خود به خود مالک می شود اما در صورت دوم حق تملک برای مستأجر به وجود می آید و موجر متعهد به انتقال می باشد. در کنوانسیون اوتاوا نیز به نظر می رسد که ماهیت اجاره پذیرفته شده است چون در تمامی مواد از موجر و مستأجر نام برده شده است. به نفع ایران است که به کنوانسیون 1988 اوتاوا ملحق شود یا خیر؟ به نظر می رسد که این کنوانسیون را نباید به عنوان قانون حاکم پذیرفت، اگرچه می توان از آن در جهت بهبود مواد قانونی در زمینه لیزینگ استفاده کرد.
واژه‌های کلیدی: لیزینگ، لیزینگ اعتباری، اجاره به شرط تملیک، کنوانسیون راجع به تامین مالی از طریق لیزینگ بین‌المللی (اوتاوا، ۱۹۸۸).