تحلیل جریمه تاخیر از دریچه فقه مقارن

توضیح

یکی از مباحث مربوطه در زمینه بانکداری اسلامی، مسئله جریمه تأخیر می باشد. بانک های کشور بر طبق نظر شورای نگهبان، با ذکر شرط ضمن عقد در قراردادها مجاز به دریافت آن شده اند. با این وجود برخی از فقهای مذاهب اسلامی این روش دریافت را غیرشرعی و حرام دانسته اند و آن را مصداقی از ربای جاهلی می دانند. بنابراین در این پژوهش که با روش توصیفی- تحلیلی و با ابزار و منابع کتابخانه انجام شده است؛ فتاوا و نظرات برخی از فقهای مذاهب اسلامی را همراه با ادله فقهی بیان و بررسی کردیم. سپس به راهکارهای جایگزین برای جریمه تأخیر که هم مشروعیت داشته باشد و هم مورد پذیرش فقها باشند، پرداختیم. در نهایت پیشنهاد شد که بانک جهت حل مشکل جریمه تأخیر نباید به یک راهکار توجه نماید بلکه بایستی از مجموعه ای از روش های تشویقی و کاربردی در کنار یکدیگر استفاده نماید و با به کارگیری آنها در زمان مناسب از ماهیت بازدارندگی آنها بیشترین بهره را ببرد.
واژهای کلیدی:فقه ،ربا ،مذاهب اسلامی ،بانک