تحول نگرش سیاسی مرجعیت شیعه در عراق: از آیت‌الله محمدباقر صدر تا آیت‌الله سیستانی:‌ با تأکید بر تعامل با نظام سیاسی

توضیح

سقوط رژیم بعث صدام‌حسین در آوریل 2003 و به دست‌گیری قدرت توسط شیعیان در این کشور پس از بیش از 8 دهه تسلط حکام سنی ترک تبار و عرب‌تبار باعث ظهور انواع و اقسام ایده‌ها و نظریات در خصوص آینده این کشور و حتی آینده خاورمیانه شد. عراق که در بستر طرح خاورمیانه جدید یا خاورمیانه بزرگ توسط آمریکا اشغال شد بسیاری از معادلات قدرت در خاورمیانه را به‌هم ریخت و این منطقه به‌طور سنتی پرچالش را آبستن تحولات جدیدی کرد. تاثیرپذیری متقابل همسایگان عراق از تحولات این کشور، ورود نفت این کشور به بازار جهانی، احیای حوزه نجف و. از متغیرهای مهم عراق جدیدند که تحولات این کشور را شایسته غور و مداقه بیشتری می‌کنند. در این میان نقش علما و مجتهدین و به‌ویژه مرجعیت اعلای نجف در تحولات این کشور در عصر پس از اشغال از موضوعات جذابی است که بسیاری از ناظران به‌ویژه غربی را در این سال ها مشغول خود کرده است. با توجه به نقش ویژه مرجعیت اعلای عراق در تحولات این کشور در رساله حاضر پس از نگاهی تاریخی به سیر تحولات سیاسی و اجتماعی مرجعیت عراق به بررسی آرا فکری و نیز تحرکات سیاسی و اجتماعی دو نفر از برجسته‌ترین مراجع معاصر یعنی شهید سیدمحمد باقر صدر و آیت‌الله سیدعلی آیت‌الله سیستانی پرداخته‌ایم. درک درست از نحوه کنش مراجع عراقی از دید نگارنده یکی از راه‌های فهم مناسبات قدرت در عراق جدید است.
واژه‌های کلیدی: شیعه، عراق، مرجعیت، صدر، سیدمحمدباقر، سیستانی، سیدعلی.