تزاحم حق فرزندآوری با سلامت کودک و مصلحت جامعه

توضیح

فرزندآوری حقی ثابت برای زوجین محسوب می‌گردد که آنان می‌توانند در رابطه با زمان تولد، تعداد، فاصله سنی فرزندان و حتی امروزه در رابطه با جنسیت آنان آزادانه تصمیم بگیرند. با این وجود هر حقی در مقام امتثال با محدودیت‌هایی همراه است. در همین راستا حق فرزند آوری زوجین نباید به سالمت کودک و نیز منافع و مصالح افراد جامعه ضرر وارد آورد؛ چرا که در اینجا قاعده الضرر موجب محدود شدن زوجین در اجرایی کردن آن حق می‌شود. کودکان بی دفاعترین انسان‌ها می‌باشند و حمایت از آنان باید به مراتب بیشتر از بزرگسالان باشد و توجه به مصالح و منافع کودکان جزء اصول اساسی قوانین و معاهدات بین‌المللی محسوب می‌گردد و تمامی جوامع باید سازوکارهای مناسبی را برای حفظ این اصول تدبیر نمایند. دیگر ذی‌حقی که در مقوله فرزند آوری وجود دارد، جامعه و مصالح آن می‌باشد. جمعیت به عنوان یکی از مؤلفه‌های اساسی یک حاکمیت محسوب می‌شود و از دیرباز توجه به این مهم در دستور کار همه دولت‌ها بوده است؛ اما نباید ازنظر دور داشت که جمعیتی مدنظر است که پویا و کارآمد باشد و بتواند فعالیت مؤثری را برای شکوفایی آن انجام دهد، بنابراین زوجین نمی‌توانند بدون در نظر گرفتن سود و مصلحت جامعه، موجب تولد فرزندان نابهنجار ذهنی و جسمی شوند و هزینه‌های جبران ناپذیری را بر جامعه تحمیل نمایند. در قانون حمایت خانواده سال 1391 به این مهم توجه نموده و در ماده 23 و تبصره آن زوجین را به انجام آزمایش‌هایی جهت تشخیص بیماری‌های واگیردار برای زوجین و فرزندان الزام نموده است. در تبصره همین ماده درصورتی که زوجین حامل بیماری‌های خطرناک برای جنین باشند، مراقبت و نظارت باید شامل منع تولیدمثل گردد. اگرچه این ماده یک نوآوری و توجه به همه افراد خانواده و نیز جامعه می‌باشد، اما بعد از گذشت 7 سال از تصویب این قانون، همچنان شاهد ابهامات و نیز مشخص نبودن راهکار مناسب از سوی مقامات ذی‌صالح هستیم. با این اوصاف تمام تلاش نگارنده بر این است که با تکیه بر اصول حقوقی و نیز با تمسک به قاعده الضرر و نیز نظم جامعه به تبیین درست از حق فرزندآوری برسد تا بتوانیم در آینده نه چندان دور شاهد تولد کودکان سالم باشیم.
واژه‌های کلیدی: حق فرزندآوری، سلامت کود، مصلحت جامعه