تصدی مناصب حکومتی توسط بانوان از دیدگاه مذاهب اسلامی

توضیح

این پژوهش، با عنوان «تصدی مناصب حکومتی توسط بانوان از دیدگاه مذاهب اسلامی» سامان یافته است. زنان به عنوان نیمی از پیکره جامعه انسانی، در طول تاریخ، نقش به سزایی در تحولات سیاسی جوامع بشری داشته‌اند، به گونه‌ای که امروزه حضور این قشر، در عرصه‌های مختلف اجتماعی و سیاسی به صورت چشم‌گیری رو به افزایش بوده و به تبع، شبهاتی نیز پیرامون این مسأله مطرح گردیده است؛ بر این اساس، بررسی حکم فقهی این موضوع از دیدگاه مذاهب اسلامی ضروری به نظر می‌رسد. هدف از این پژوهش، بررسی حکم فقهی تصدی مناصب حکومتی توسط زنان با استفاده از متون دینی و تبیین دیدگاه‌های مذاهب اسلامی در موضوع مورد نظر است. پایان‌نامه حاضر با روش تحلیلی - توصیفی و با رویکرد فقهی، پس از بیان کلیات، ضمن نقل دیدگاه‌ها و ادله مخالفان و موافقان تصدی زنان در مناصب حکومتی، آن‌ها را مورد نقد و بررسی قرار داده است و در جهت نیل به این منظور، سعی بر آن شده تا از منابع دست اول و دست دوم مرتبط با موضوع استفاده شود. فقهای مذاهب اسلامی، به‌ویژه معاصران، در مسأله صلاحیت و عدم صلاحیت زنان در تصدی مناصب حکومتی،اختلاف نظر دارند. گروهی با تکیه بر ماهیت ولایی مناصب حکومتی و با استناد به دسته‌ای از آیات هم‌چون آیه «قوامیت مردان بر زنان»، روایاتی چون روایت مشهور نبوی «لن یفلح قوم ولوا أمرهم إمرأه»، با فعالیت زنان در تمامی عرصه‌های حکومتی مخالفند. در مقابل، گروهی تصدی زنان را در این مناصب، جایز دانسته و دلایل مخالفان را در استدلال بر این مطلب کافی ندانسته‌اند. از مجموع مطالب بررسی شده در زمینه تصدی مناصب حکومتی توسط زنان، می‌توان گفت، از دیدگاه جمهور فقهای مذاهب اسلامی و با استناد به «آیه قوامیت» و نیز «روایت مشهور نبوی»، زنان مجاز به اِعمال ولایت در مقام رهبری و زمامداری جامعه اسلامی نیستند؛ هر چند در مناصب دیگر، غیر از زمامداری و رهبری، اختلافاتی میان مذاهب به چشم می‌خورد.
واژه‌های کلیدی: تصدی، ولایت، مناصب حکومتی، زنان، مذاهب اسلامی