جایگاه آزمایش DNA و مقایسه آن با اماره فراش در تعیین نسب

توضیح

از گذشته تا به امروز نهاد خانواده به عنوان مهمترین مجری استمرار نسل و پیدایش نسب مورد توجه بوده است. شرع مقدس اسلام نیز بر وجود نسب به عنوان زنجیره ارتباطی و پیوند میان افراد تأکید داشته و سلامت نسل و جای‌گیری ارتباطات در چارچوب‌های معینه را از اهداف خود می‌داند. از همین رو در فقه امامیه برای اثبات نسب حتی ضعیف‌ترین دلیل مانند قرعه در کنار اماره پرکاربردِ فراش و در نفی نسب دلیلی به قوت لعان قابل استناد است. در دهه‌های اخیر با پیشرفت‌های چشم‌گیر در علم پزشکی و استفاده از روشی مانند آزمایش DNA در تعیین نسب و تشخیص هویت افراد، مهمترین مسئله از یک سو، جایگاه، ضرورت و کیفیت استفاده از چنین روشی در تعیین نسب از منظر فقه امامیه است. از سوی دیگر نیز امکان جایگزینی اماره فراش و لعان با آزمایش مذکور نیازمند تحلیل می‌باشد. پژوهش حاضر در گام نخست و در بررسی کلیات پژوهش در فصل اول ابتدا به مبانی نظری، پیشینه و مفهوم شناسی می‌پردازد و در فصل دوم ماهیت اماره فراش و آزمایش DNA و ضریب خطاپذیری آن را مورد بررسی قرار می‌دهد. فصل سوم پژوهش، کاربرد آزمایش DNA در رویه قضائی است که در اثبات نسب بیشتر مورد استفاده قرار می‌گیرد. فصل پایانی نیز در کنار تبیین ضرورت استفاده از آزمایش DNA آن را به عنوان اماره قضائی و نه جایگزین اماره فراش در تصمیم‌گیری‌های قضات معرفی می‌کند و چرائی این امر را نیز با مصالح کلی جامعه و حفظ و بقای خانواده و روابط خانوادگی توجیه می‌کند.
واژه‌های کلیدی: نسب، اماره فراش، آزمایش دی.ان.ای، لعان.