بررسی تطبیقی جایگاه زندان از منظر فقه و حقوق از مباحث مهمه و دارای ابهامات قابل توجه در میان فقها وحقوقدانان و محاکم قضایی است. از اینرو تحقیق حاضر با استفاده از روش کتابخانه ای، رویه های قضایی، بخشنامه و آیین نامه ها قانون انجام یافته است . یافته های تحقیق نشان می دهد در سیاست کیفری اسلام که به عنوان بخشی از فقه تجلّی می کند، زندان یک مجازات استثناء محسوب شده و در موارد معدود اعمال می گردیده در حالیکه در قوانین موضوعه ایران تأکید بر مجازات زندان و حبس به عنوان یک محور اساسی در قوانین مطرح می باشد.لذا اجرای مجازات زندان به عنوان آخرین راهکار جزایی با توجه به نوع جرم و شخصیت محکوم به زندان ضروری بوده و لزوم تبیین روشهای اصلاحی - تربیتی، تقنین مجازات های جایگزین زندان و اعمال آنها در سیاست های قضایی را ایجاب می نماید.
واژههای کلیدی: زندان، فقه شیعه، قوانین موضوعه، مجازاتهای جایگزین زندان.