جایگاه فقهی و حقوقی قاعده لاضرر در آثار معماری و سبک زندگی اسلامی

توضیح

موضوع این پایان نامه «جایگاه فقهی و حقوقی قاعده لا ضرر در آثار معماری و سبک زندگی اسلامی» می باشد. از آنجایی که معماری حوزه بسیار گسترده ای است فلذا رویکرد این پژوهش معطوف به محله می باشد تا بتوانیم آسیب‌هایی که معماری امروز محلات شهری بر سبک زندگی اسلامی و رفتار انسان‌ها وارد آورده است را براساس قاعده لاضرر بررسی و تطبیق نماییم. این پایان نامه در چهار فصل تدوین یافته است؛ که در فصل اول آن به کلیات مباحث پرداخته شده است. پدید آورنده در فصل دوم به تأثیر ارتباط معماری بر شکل‌دهی رفتارهای انسانی و سبک زندگی اسلامی ـ ایرانی پرداخته و با نشان دادن تفاوت فضاهای محلات در قدیم و جدید در صدد بیان تأثیری بوده که فضا بر روی رفتار انسان ها می گذارد و باعث ایجاد سبک های زندگی می شود و مفصلاً به این مسأله پرداخته است؛ وی در فصل سوم که بررسی فقهی ـ حقوقی قاعده لا ضرر در آسیب هایی که معماری امروز محلات شهری بر سبک زندگی انسان ها وارد آورده رویکردی انتقادی بر معماری امروز محلات شهری داشته و به شرح و تفضیل قاعده لاضرر در مواجهه با گره وارده در این حوزه پرداخته و در نهایت در فصل آخر خلاصه و نتیجه گیری و پیشنهاداتی را در خصوص موضوع این پایان نامه ارائه نموده است.در این پژوهش به این نتیجه دست یافتیم که غایت اصلی معماری اسلامی ـ ایرانی تأمین آرامش مردم جامعه است و بر همین اساس نوع طراحی های محلات سنتی متناسب با فرهنگ ایرانی که خود منطبق با حکمت الهی است، سبب می شد تا سبک زندگی های مردم براساس غایت اصلی معماری شکل بگیرد که به واسطه درست طراحی کردن محلات شهری، روابط اجتماعی درستی بین افراد یک محله به وجود می آمد که خود به ایجاد فرهنگ هایی که موجب آرامش افراد می شود، کمک می کند به عبارتی با درست طراحی کردن فضا، سبک درست زندگی اسلامی که منجر به آرامش می شد را برای افراد جامعه به وجود می آوردند و افراد سالم‌تری را از نظر روحی در خود پرورش می دادند. با ‌مرور زمان و با پیشرفت و توسعه جوامع و ورود الگوهای بیگانه، سبک معماری اسلامی دچار آسیب‌هایی شد که خواه ناخواه اثر مستقیمی بر سبک زندگی ایرانی ـ اسلامی مردم جامعه ما که باید مبتنی بر غایت دینی باشد، داشت. بر همین اساس از طریق قاعده فقهی لا ضرر به تحلیل آسیب ها و ناهنجاری هایی که نوع طراحی محلات شهری بر سبک زندگی اسلامی ـ ایرانی ما وارد آورده پرداختیم که این قاعده آسیب های وارده را نفی کرده و وارد کننده ضرر را ملزم به جبران خسارت می‌باشد. نوع منابع مورد استفاده در این پژوهش، آثار فقهی بوده که در باب قاعده لاضرر تنظیم شده و همچنین کتب معماری و سبک زندگی اسلامی می باشد که از طریق آنها نگارنده توانست به جمع بندی مطالب بپردازد.
واژه‌های کلیدی: فقه، حقوق، قاعده لاضرر، سبک زندگی اسلامی، معماری، محله، توسعه پایدار