حجیت معاینات و آزمایش های پزشکی در اثبات دعاوی در فقه امامیه و مذهب شافعی

توضیح

در طول تاریخ اقرار و شهادت در اثبات جرایم نقش اساسی و انکارناپذیری ایفا کرده است اما طی دوقرن اخیر با پیشرفت علوم وفناوری ، اقرار و شهادت و دیگر ادله ی سنتی بویژه در مواردی که تحت شکنجه ، تهدید ، اکراه واغوا اخذ شده به تدریج اعتبارش را از دست داده است .امروزه علم جرم یابی پابه پای توسعه و پیشرفت های علوم تجربی ، امکانات علمی و محکمه پسند بیشتر و موثرتری برای کشف و اثبات جرم فرا روی محاکم قرار می دهد ، به گونه ای که اکنون در برخی از کشورها این امکان وجود دارد که با فناوری تشخیص هویت سریع ، یک اثر انگشت را در کمتر از یک دقیقه تطبیق می دهند .ادله ی اثبات در فرآیند دادرسی نقش اساسی دارند ، چراکه به وسیله ی آنها حقوقی که در مرحله ی نبوّت وجود دارد در مرحله ی اثبات به منصه ی ظهور می رسد .چراکه در دعاوی کیفری برای اثبات وقوع جرم ، تعیین رابطه سببیت بین جرم و متهم از دلیل استفاده می شود چنانچه دلیل متقن و محکمه پسندی وجود نداشته باشد ، ادعای مطرح شده و جاهتی نداشته و قابل احترام قانونی نیست . همچنین همراه با گذشت زمان وبروز تحولات گوناگون در جوامع انسانی ، تحولاتی که در نحوه ارتکاب جرم توسط مجرمین به وجود آمده است امری انکار ناپذیر است ، از طرفی هم توسعه ی علوم و فناوری در تمام زمینه ها از جمله وسایل و ابزار کشف واثبات جرایم پیشرفت چشمگیری داشته است .از اینرو با توجه به این مساله که وقوع جرم به صورت فنی و تخصصی در آمده و دیگر با ادله ی اثبات سنتی از جمله اقرار و شهادت نمی توان در محاکم قضایی آنها را اثبات کرد روی آوردن به روش هایی جدید و علمی جهت کشف و اثبات جرم امری عقلانی جلوه می کند و در حال حاضر هم رویه ی قضایی تمامی جوامع جهان و هم در کشور خودمان ایران از علوم جدید جهت کشف جرم استفاده می شود . و از انجا که حقوق کشور ما برگرفته از فقه اسلام است ، تطبیق این طرق جدید با اصول ومبانی فقه اسلام جهت استفاده از آن ضروریات به شمار می آید .کلمات کلیدی : جرم ، کشف علمی ، پزشکی ، ادله ی دعوی ، رای قاضی.
واژه‌های کلیدی: جرم، کشف علمی، پزشکی، ادله ی دعوی، رای قاضی.