حریم خصوصی منازل و اماکن و ضمانت اجرای کیفری آن از دیدگاه فقه اسلامی و حقوق ایران

توضیح

حریم خصوصی از موضوعات بنیادین حقوق بشری و یکی از مفاهیم نظام های حقوقی توسعه یافته است که ارتباط بسیار نزدیکی با کرامت انسان ها دارد ، بنابراین پشتیبانی و حمایت از شخصیت افراد و حقوق شهروندان نیازمند حمایت از حریم خصوصی آنهاست . حریم خصوصی را می توان قلمرویی از زندگی هر فرد دانست که انتظار دارد دیگران بدون رضایتش به آن وارد نشوند یا به اطلاعات آن قلمرو دسترسی نداشته باشند . حریم خصوصی عرصه های متفاوتی را شامل می شود از جمله : منازل و اماکن خصوصی ، جسم افراد ، اطلاعات شخصی و ارتباطات خصوصی . با توجه به تهدید های فزاینده ای که از جانب افراد عادی جامعه ، بخش خصوصی و دولت علیه حریم خصوصی وجود دارد ضرورت حمایت از حریم خصوصی بیش از پیش احساس می شود . هدف از این حمایت عمدتاً عبارت است از دفاع از آزادی و استقلال فردی و آبرو و حیثیت افراد. منازل و اماکن خصوصی یکی از مهم ترین و قدیمی ترین موضوعات حریم خصوصی هستند . حق افراد دایر بر لزوم محترم و مصون از تعرض بودن منازل مسکونی و اماکن خصوصی ریشه در حقوق اساسی افراد و هم چنین حقوق بشر دارد و از فروع اصل کلی آزادی افراد در انتخاب مسکن و مصونیت از هرگونه تعرض است . مبنای این حق آن است که مسکن افراد و به تبع آن سایر اماکن مشابه نهان ترین نهانخانه ایشان بوده و اگر حقی برای افراد دایر بر پوشیده نگاه داشتن ابعاد شخصی و اسرار خود به رسمیت شناخته شده است ، هیچ مکانی مناسب تر از مسکن و منزل برای اعمال این حق وجود ندارد . در نظام حقوقی ایران اگرچه اصل این حق به دنبال پاره ای آموزه های دینی و فقهی بدیهی تلقی شده و اجرا می گردد و از سویی برخی متون قانونی به صورت کلی و گذرا برخی ابعاد این حق را مورد حمایت قرار داده اند اما باید خاطر نشان کرد که قانون جامع و خاصی در این حوزه تاکنون به تصویب نرسیده است . به نظر می رسد که تدوین قانون جامع حمایت از حریم خصوصی اشخاص در منازل و اماکن خصوصی ضرورتی انکار ناپذیر است .
واژه‌های کلیدی: حریم خصوصی، منازل و اماکن خصوصی، نظام حقوقی ایران، آموزه های دینی و فقهی، ضمانت اجرای قانونی، محرمانگی، زندگی شخصی، خانه، زندگی خانوادگی، حقوق اسلامی، نظام حقوقی