توضیح

یکی از مباحث چالش‌برانگیز حال حاضر در جوامع گوناگون حقوق حیوانات است. بسیاری از حامیان حقوق حیوانات معتقدند از حقوق حیوانات غفلت شده و به دست فراموشی سپرده شده‌است، اما این مغفول ماندن به معنای سکوت و غفلت ریشه ای نیست. دین مبین اسلام به عنوان کامل‌ترین و آخرین دین، حدود هزار و چهارصد پیش رهنمود‌های بسیاری در خصوص رعایت حقوق حیوانات بیان کرده‌است و اهمیّت زیادی برای حیوانات قائل است اما متأسفانه بسیاری از آن‌ها مورد بی‌توجهی قرار گرفتند. اسلام به قدری با جزییات و موشکافانه در خصوص رعایت حقوق حیوانات نکاتی ارزنده بیان کرده‌است که برخی از آن موارد هم‌اکنون نیز در بسیاری از کشورهای متمدن اروپایی به آن توجه نشده‌است. در حقوق ایران قوانین بسیار پراکنده‌ای در خصوص حقوق حیوانات وجود دارد که قانون‌گذار سعی کرده‌است با توجه به قوانین اسلام و کشور‌های دیگر قانونی متناسب با حقوق حیوانات وضع کند اما متأسفانه علی‌رغم این‌که تلاش‌های بسیاری توسط حامیان حقوق حیوانات انجام شده‌است و لایحه‌ای برای تصویب تقدیم مجلس شورای اسلامی شده‌است، هنوز خبری از تصویب آن در دست نیست. اسناد گوناگون بین‌المللی میان کشورهای طرف قرارداد منعقد می‌شود و طرفین خود را ملزم به رعایت آن می‌کنند لیکن اگر کشوری قصد رعایت حقوق حیوانات را نداشته‌باشد، الزامی وجود نخواهد داشت. اعلامیه‌ی جهانی حقوق حیوانات یک بیانیه‌ی کلی و اساسی در خصوص حقوق حیوانات است که اگر کشور‌های گوناگون خود را ملزم به رعایت آن کنند و سعی کنند قوانینی متناسب با شرایط جامعه‌شان و با توجه به اعلامیه تدوین کنند، حقوق حیوانات تا حد زیادی رعایت می‌شود و ظلم کمتری در حق این جانداران بی‌گناه و بی‌دفاع صورت می‌گیرد. در این رساله حقوق حیوانات در سه مبحث فقه، قانون و اسناد بین الملل مورد بررسی قرار می‌گیرد و در تلاشیم به این سوال مهم در خصوص حیوانات پاسخ دهیم که اهمیت و جایگاه حقوق حیوانات در فقه و حقوق و اسناد بین المللی چیست؟ هدف ما این است که ان شاءاللّه این رساله کمک به تصویب قانونی مدوّن با توجه به منبع غنی اسلام و با توجه به اسناد بین المللی در این خصوص کند تا شاهد ظلم کمتری در کشوری باشیم که دین آن اسلام است و این دین با اخلاق توجه خاصی به حقوق حیوانات داشته‌است.
واژه‌های کلیدی: حق حیوان، نفس محترمه، محیطزیست، اعلامیه ی جهانی حقوق حیوانات، حق حیوان در فقه.