حقوق شهروندی از منظر فقه و اخلاق

توضیح

حقوق شهروندی از بنیادی‌ترین مفاهیمی است که از زمان پیدایش اجتماع و حکومت در زبان و فرهنگ انسانی ظاهر شده و بحث از آن بین متفکران و فیلسوفان رایج بوده است. در ایران بعد از زمان مشروطه به این حقوق اهتمام ویژه‌ای شده است. این پایان نامه با روشی توصیفی-تحلیلی به تحقیق درباره حقوق شهروندی از منظر فقه و اخلاق پرداخته است. هدف این پژوهش در گام نخست تعریف حقوق شهروندی است. سپس تاریخ بحث از حقوق شهروندی را با اشاره به نظریه‌های موجود درباره ماهیت شهروندی مرور می‌کند. در ضمن مرور تاریخ، بحث نسبت حقوق شهروندی با حقوق بشر را بررسی و تفاوت این دو را نشان خواهیم داد. توجیه فقهی و اخلاقی حقوق شهروندی از دیگر اهداف این نوشتار است. در بحث از منظر اخلاقی، مبانی اخلاقی حقوق شهروندی در سه مکتب فضیلت‌انگار، وظیفه‌انگار، و فایده‌انگار و دو مکتب رایج در فرهنگ اسلامی، یعنی معتزله و اشاعره بررسی شده است. در بحث از حقوق شهروندی از منظر فقهی با استناد به دلایل قرآنی، روایی و عقلی و نیز قواعد فقهی کوشیده‌ایم برای پذیرش حقوق شهروندی توجیهی فقهی پیدا کنیم. و در پایان به برخی از مصادیق حقوق شهروندی اشاره خواهیم کرد.
واژه های کلیدی: حقوق شهروندی، نسبت حقوق شهروندی و حقوق بشر، اخلاق شهروندی، تعریف شهروند، حقوق شهروندی در اخلاق، حقوق شهروندی در فقه، مصادیق حقوق شهروندی.