عنوان
حقوق قضایی شهروندی در قانون اساسی ج.ا. ایران از منظر فقه امامیه (فایل منبع موجود نیست)
نویسنده
استادراهنما
احمدرضا خزائی
استادمشاور
سید محمدرضا امام
محل نشر
تهران
تاریخ نشر
1397
مقطع تحصیلی
دکتری
زبان
فارسی
توضیح
حقوق شهروندی گستره ی وسیعی از حوزه های زندگی اجتماعی و فردی شهروندان را در بر می گیرد. این حقوق امتیاز و توانایی است که مطابق قانون به افراد یک جامعه اعطا می شود و از لحاظ حقوقی مورد حمایت واقع می گردد. بنیادیترین مبنایی که میتوان برای حقوق شهروندی قائل شد، اصل کرامت ذاتی و منع تبعیض می باشد.همچنین حقوق قضایی به عنوان یکی از شاخه های حقوق شهروندی به مقرراتی که در رسیدگی به دعاوی کیفری و حقوقی از طرف دادگاه ها،ماموران دادرسی و اصحاب دعوا باید رعایت شود،دلالت دارد. هدف و اهمیت آن را می توان در متبلور نمودن عدالت و امنیت قضایی جستجو نمود. از طرفی قانون اساسی ج.ا.ا که منبعث از تعالیم اسلامی است به عنوان زیربنای نظام حقوق کشور، اصلی ترین منبع و مبنای حقوق قضایی شهروندی به حساب می آید. اصول مـتعدد ایـن قانون تضمینکننده حقوق ملت در مقابل دولت، و نیز متضمن این حقوق می باشد.حقوق قضایی شهروندی را می توان در قانون اساسی ج.ا.ا به چهار بخش تقسیم بندی نمود که عبارتند از: اصول ناظر بر ارکان حقوق شهروندی ( اصول یکم،دوم،سوم چهارم، چهاردهم، چهل و یک و چهل دوم )؛ اصول بنیادین حقوق قضایی شهروندی ( اصول نوزدهم و بیستم، بیست و سوم ، چهلم ) اصول مرتبط با تضمینات عمومی(اصول بیست دوم، بیست و پنجم، سی و چهارم، یکصدو پنجاه و نهم، یکصد و شصت و پنجم، یکصدو شصت و شش،یکصدو شصت و نهم) و تضمینات کیفری دادرسی عادلانه( اصول سی و دوم، سی و سوم؛ سی و پنجم؛ سی و ششم ؛ سی و هفتم، سی و هشتم، سی ونهم و یکصد و هفتاد و یکم) . بنابراین می توان قواعد فقهی مانند قبح عقاب بلابیان، درا،جب،ضمان،تسبیب،لاضرر،وزر و اصول برائت،اباحه،کرامت، عدالت،مساوات و....به عنوان بخشی از منابع فقهی حقوق قضایی شهروندی در نظر گرفت. در حقیقت حقوق قضایی شهروندی در قانون اساسی ج.ا.ا بطور مستقیم و غیرمستقیم دارای مبانی فقهی بوده و ذکر موارد آن در قانون اساسی صرفا جنبه تمثیلی داشته و حصری نمی باشد.
واژه های کلیدی: شهروند، حقوق شهروندی، قانون اساسی، فقه، حقوق قضایی.