حمایت از محیط‌زیست در اسناد حقوق بشر و فقه اسلامی

توضیح

محیط زیست به عنوان یکی از ارکان مهم و ضروری تداوم زندگی انسانی، طوری با آلودگی و تخریب گسترده مواجه شده است که می توان گفت: در جهان امروز، آلودگی محیط زیست یکی از مهم ترین و حادترین مشکل تمدن انسانی به شمار می آید که در پی چند قرن اخیر به طور وسیع گسترش یافته است. در خصوص مبارزه با آلودگی محیط زیست و جلوگیری از تخریب آن، دین مبین اسلام با توجه به ویژگی منحصر به فرد خود که شامل همه ی زمان ها و مکان ها می شود، در آیات و روایات خود به طور مفصل محیط زیست را مورد حمایت قرار داده و بایدها و نبایدهایی را در خصوص استفاده از آن ترسیم نموده است و در پی آن ها فقه اسلامی به تبیین و بررسی عناصر محیط زیست به صورت کلی و همه جانبه پرداخته و قواعد و مقرراتی را در خصوص چگونگی استفاده و نحوه ی بهره برداری از آن ها وضع کرده و مانع از تخریب و آلودگی آن ها شده است؛ از طرف دیگر در سطح بین المللی نیز گرچه دیر هنگام، جامعه ی بین المللی با ملاحظه ی اثرات سوء انسانی بر محیط زیست و تخریب روزافزون آن، به حمایت از محیط زیست در قالب اسناد، اعلامیه ها و کنوانسیون های بین المللی دو جانبه و یا چند جانبه پرداخته و بهره مندی از محیط زیست را محدود به شرایط و ضوابط خاصی کرده و آزادی عمل کشورها و جوامع را در خصوص اقدامات علیه محیط زیست، سلب کرده است. در پژوهش حاضر، هدف این است که مفهوم، اهمیت و عناصر محیط زیست، حمایت های فقه اسلامی و جامعه ی بین المللی از محیط زیست و در نهایت ره آورد حمایت های زیست محیطی تبیین شود.
واژه‌های کلیدی: فقه اسلامی، نسل سوم، حقوق همبستگی.