حمایت کیفری از حق شهرت، یک پژوهش مقایسه‌ ای بین قوانین عراق و لبنان

توضیح

حق شهرت یکی از بالاترین حقوقی است که باید مورد حمایت قرار گیرد. این یکی از عناصر اصلی و ضروریات جامعه است. اکثر مقررات و قوانین وضعی در کشورهای مختلف به شدت خواستار حمایت از حقوق اشخاص حقیقی و حقوقی هستند، تا به هر طریق شهرت اشخاص را از تعرضات حفظ کنند، و با وجود پیشرفت سریع و خلاقیت ذهن انسان در اختراع تلفن‌های همراه، اینترنت و سایر دستگاه‌های پیشرفته، احترام به زندگی خصوصی شهروندان حفظ شود. برخی از افراد سست و بی اخلاق، به سوءاستفاده از وسایل ارتباطی مدرن برای ارتکاب جرایم الکترونیکی و سایبری روی آوردند، از جمله: (کلاهبرداری اینترنتی، سرقت از بانک‌ها، تهدید دیگران از طریق تلفن‌های همراه، توهین، دشنام و افترا [رسواگری] یا پست الکترونیکی [ایمیل] و جرم انتشار مسائل خلاف عفت و بی‌بندوباری و اعمالی که خلاف اخلاق و آداب عمومی است). همچنین وب سایت‌هایی با رویکردهای چندگانه ظاهر شدند، از جمله هزاران سایت که به ارتباطات اجتماعی، ارائه ویدئو کلیپ‌ها و دوست‌یابی توجه داشتند. بعضی از این سایت‌ها به پخش شایعات، تشویق به خشونت و بی اخلاقی، انتشار مقالات و نوشته‌ها، جعل اکاذیب و اتهامات با نام‌های ساختگی اختصاص داشتند. همچنان که سایت‌های دیگری به انتشار عکس‌های خانوادگی و شخصی اختصاص داشتند. ورود تکنولوژی جدید به زندگی انسان، تمام دنیا را تبدیل به دهکده کوچکی نمود، به طوری که این شبکه عنکبوتی دارای هزاران وب سایت بود، که همه اینها سهمی در تجاوز و نقض حق شهرت داشتند، که اشخاص حقیقی و حقوقی را به یک اندازه تحت تأثیر قرار داده است. در حالی که این برخلاف رویکرد قوانین وضع شده در جهت تأکید بر آزادی عقیده و بیان آن است. چنان که قانون اساسی سال 2005 جمهوری عراق در مواد (38، 42) لازم الاجرا است، و قانون اساسی لبنان اصلاح شده در سال 1926 در ماده (13) نیز لازم الاجراء می‌باشد. اما این امر مشروط بر این بود که مانع از حقوق و آزادیهای اساسی، از جمله حق شهرت، اعتبار و محترم شمردن آن نشود. این مسأله موجب شده تا قوانین- با جرم تلقی کردن اقداماتی که در این رابطه است، خواه جرائم عادی یا جرائم سایبری- مجازاتهای مختلفی را برای حفظ آن حقوق از جمله حق شهرت و اعتبار تعیین و وضع نمایند. اما این مانع از ورود قانونگذار به برخی استثنائات در زمینه حمایت از حق شهرت به منظور تحقق و حفظ منافع عمومی نگردید، مانند اجازه اعتراض و زیر سؤال بردن اقدامات کارمندان عمومی یا مسئولان خدمات عمومی، و اجازه وارد کردن اتهام در دادخواست‌های ارائه شده به مراجع ذیصلاح، اجازه حق دفاع در برابر دادگاه‌ها، اجازه اظهار نظر و رأی دادن اعضای مجلس و اجازه حق انتقاد، و همچنین عفو مجازات مرتکبین جرم افترا و توهین، در صورتی که در حالت عصبانیت مرتکب این عمل شده باشند.
واژه های کلیدی: حمایت کیفری، حق شهرت، پژوهش مقایسه ای، قانون، عراقی و لبنانی.