دیه غیرمسلمان در حقوق ایران

توضیح

سیره پیامبرصلی الله علیه وآله به ویژه در مدینه و با تشکیل حکومت نشان دهنده آن است که حتی در صورت غلبه بر دشمن و پیروی اکثریت جامعه از ایشان، باز هم حقوق اقلیت غیر مسلمان را به رسمیت شناخته و به پیروان خویش با تأکید و جدیت رعایت حقوق اقلیت را توصیه می‌کردند و تاریخ نشان می‌دهد که گروه‌های اقلیت آزادانه در جامعه زندگی کرده و نه تنها بر پذیرش دین جدید الزام نمی‌شدند که گاه مباحثات اعتقادی نیز در حضور مسلمانان با پیامبر داشته و با انگیزه ی به چالش کشیدن پیامبرصلی الله علیه وآله با ایشان احتجاج می‌کردند. امروزه حقوق اقلیت ها از دو جهت مطرح و مورد توجه است: یکی از جهت عدم تبعیض در اعمال حقوق و آزادی های اساسی نسبت به آن ها و دیگری از جهت حفظ هویت قومی و فرهنگی و مذهبی آن ها، قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران نیز در دو مورد از عنوان اقلیت های دینی نام برده است، یکی در اصل 13 که تنها اقلیت های دینی رسمی را سه دین یهودی، مسیحی و زرتشتی ذکر می کند و دیگری در اصل 67 که مربوط به سوگند خوردن نمایندگان در بدو انتخاب و نخستین جلسه مجلس است در قانون یک سلسله حقوق اساسی از قبیل تساوی در برابر قانون، محفوظ بودن جان و مال و شغل مسکن، آزادی عقیده، انتخاب شغل، برخورداری از تأمین اجتماعی، دادخواهی، آموزش و پرورش، برخورداری از روند عادلانه دادرسی، داشتن تابعیت، مشارکت در اداره امور کشور و امثال اینها را برای همه افراد و اتباع کشور و شهروندان ایرانی صرف نظر از هر نوع وابستگی قومی، زبانی، و مذهبی به رسمیت می شناسد و جملگی بدون تبعیض از این حقوق می توانند بهره مند گردند. در این پژوهش برآنیم تا پس از بررسی فقهی وحقوقی دیه غیرمسلمان وبیگانه، به بررسی دیه اقلیت‌ها در کشور بپردازیم. در مورد مسئولیت بیت المال مسلمین نسبت به جنایتی که شخص غیر مسلمان در قلمروکشورجمهوری اسلامی ایران مرتکب می‌شود‌یا جنایتی که به او وارد می‌گردد، تصریح فقهی و قانونی وجود ندارد و در کتاب‌های حقوقی نیز مسأله بر سکوت واگذار شده است. این پژوهش با توجه به قواعد فقهی مرتبط و ادله‌ فقهی بیانگرآن است که تفاوتی بین کافر و مسلمان وجود ندارد و همانطور که بیت المال نسبت به مسلمان مسئولیت دارد. نسبت به غیرمسلمان و بیگانه نیز مسئولیت داشته باشد.
واژه های کلیدی: دیه، غیرمسلمان، حقوق اقلیت، بیت المال، قواعد فقهی، جنایت.