شبیه‌سازی انسان در فقه فریقین

توضیح

شبیه‌سازی، کلونینگ یا استنساخ عبارت است از تکثیر موجود زنده بدون آمیزش جنسی در گیاهان و حیوانات و انسان.مسأله شبیه سازی به عنوان پدیده ی نوین در عرصه زیست فناوری به لحاظ ارتباطی که با مسائل انسانی دارد، پرسشهای گوناگونی را در عرصه های مختلف به همراه آورده است و واکنش ها و عکس العمل های زیادی را در سراسر جهان برانگیخته است و فروع مختلفی را فراروی فقهای معاصر نهاده است آنچه که ما در این نوشتار به آن پرداختیم، شبیه سازی انسان در فقه فریقین است که فقه اهل سنت در پذیرش این تکنولوژی سختگیر بوده و آن را نامشروع و غیر اخلاقی دانسته تاجایی که حتی پذیرندگان آن را محارب با الله میدانستند و علت آن را تغایر با مبانی فقهی و حقوقی بیان کرده اند اما در فقه شیعه با نرمی بیشتری به این پدیده نگریسته شده و غالب فقهای امامیه سعی در توجیه و پذیرش آن دارند.فقهای امامیه اکثرا بنابر حکم اولی آن را مباح شمردند و علت آن را عدم نص در زمینه حرمت آن بیان کردند بعضی بنا بر حکم ثانوی قائل به عدم جواز آن شده اند زیرا از نظر آنها شبیه سازی انسان مفاسدی را به دنبال دارد.در کل فقهای امامیه درمورد شبیه‌سازی انسانی نظرات متفاوتی دارند، دیدگاه آنان در قالب چهار فتوا ارائه شده است که عبارت‌اند از: جواز مطلق، جواز محدود، حرمت اولی و حرمت ثانوی.در این نوشتار ضمن تبیین شبیه سازی و مفاهیم مرتبط باآن، نظریه اهل سنت در مورد شبیه سازی انسانی را مورد بررسی قرار داده است و سپس نظریه فقهای امامیه که نخست درباره حکم تکلیفی شبیه‌سازی انسانی از نظر امامیه و ادله آنها به‌ سخن می‌رود و سپس حکم وضعی آن مانند نسب، ارث، ازدواج از دیدگاه فقهای شیعه مورد ارزیابی قرار می‌گیرد.
واژه‌های کلیدی: شبیه سازی انسان، ژن، کلون، کلونینگ، فقه فریقین