آموزه های اسلامی- شیعی حاوی ظرفیت قابل توجهی برای کاربست در دانش معماری و زیرشاخههای آن است که تاکنون بخش قابل توجهی از این ظرفیت برای پاسخ گویی به مسائل دانش معماری، در مجامع علمی و دانشگاهی و حوزههای علمیه به طور شایسته مورد تدقیق قرار نگرفته است. با توجه به اینکه، اهداف و اصول مورد نظر اسلام که اجرایشان در محیط مدنی مسلمانان بسیار ضروری است و زمانی که این اصول در محیط مدنی اجرا شوند به تبع آن اهداف اسلام شکل عملی به خود خواهد گرفت و همچنین با گذشت 39 سال از تشکیل حکومت شیعی در کشور، لزوم بررسی، بازشناسی و تبیین فقه تمدنی شیعی و تشکیل سازمانی محقق و مرکب از مهندسان و معماران و عالمان دینی در حوزهی مسائل و مشکلات جدید معماری و شهرسازی اسلامی، ضروری به نظر میرسد. در همین راستا هدف اصلی این پژوهش بررسی چگونگی تحقق اهداف اسلام در محیط مدنی، بررسی اصول معماری و شهرسازی اسلامی و استخراج شاخصههای مربوط به آن بر اساس نگرش فقه تمدنی شیعی، برای طراحان شهری و معماران است. برای پاسخگویی به مسئله تحقیق از الگوی مطالعات میان رشتهای استفاده شده است. نوع روش-شناسی حاکم بر تحقیق نیز، روش تحلیلی-منطقی است.
واژههای کلیدی: شیعه، معماری اسلامی، محله مسکونی، فقه تمدنی.