عنوان
قراردادهای باروری برای دیگری و احکام و آثار مترتب بر آن (فایل منبع موجود نیست)
نویسنده
اصطلاحنامه
احکام شرعی (Islamic Ordrers) | باروری (Fertility) | بانوی صاحب رحم جایگزین (Surrogate Mother) | تلقیح مصنوعی انسان (فقه) (Artificial insemination, Human (Islamic law)) | رحم اجاره ای | رحم جایگزین | فقه و حقوق | قراردادها (Agreements) | مادران جایگزین (Surrogate mothers) | مسائل مستحدثه (New problems (Islamic law)) | ناباروری (Infertility) | نسب (Parentage)
استادراهنما
سیدحسین صفائی
استادمشاور
سیدمصطفی محقق داماد، سیدمحمدصادق موسوی
محل نشر
تهران
تاریخ نشر
1400
مقطع تحصیلی
دکتری
زبان
فارسی
توضیح
قرارداد باروری برای دیگری، که بر"تعهد به جانشینی در بارداری توسط بانوی دیگری در برابر زوجین متقاضی با پذیرش رویان متعلق به آنان در رحم خود، به منظور حمل و پرورش جنین تا زایمان، سپس تحویل نوزاد به همان زوجین استوار است " ، موضوع این رساله است. نگارنده با تنظیم ساختار سه بخشی که از مختصات «مسائل مستحدثه» است ، به بررسی مفهوم و موضوع شناسی عنوان رساله ، حکم شناسی"مشروعیت ، اعتبار و احکام" و اثرشناسی"وضع حقوقی وآثار مترتب " آن پرداخته است. تولید نسل و حفظ بقای نوع بشر از آغاز پیدایش تاکنون در قالب مقدس ازدواج انجام میشده و خصوصیترین حقوق آدمیان، «حق خلوت» بوده است، اما با مداخله پزشکان و اشخاص ثالث، فرایند تولید نسل از حالت خلوت و خصوصی خارج گشته و محل تلاقی برخوردهای علوم اسلامی و کلاسیک انسانی و اجتماعی و سنتها و فرهنگهای جامعه با این امر شده است. وظیفه فقها و حقوقدانان که"حکم کف فعالیتها و مناسبات جامعه را تجویز میکنند"، ایجاب نموده به بحث و بررسی آن و صدور فتوا و پیشنهاد وضع قانون ضروری بپردازند. رساله حاضر، اندیشه مکتوبی است که در روش بررسی و حل موضوع، روش علمی - کاربردی با نیم نگاهی به بنیادهای تولیدنسل و قرارداد پذیری آن ، بحث را به ثمر رسانده است. بعد از آنالیز دقیق عنوان رساله، در بحث ماهوی نیز با استفاده از نمونه قراردادهای باروری برای دیگری که در مراکز درمان ناباروری استفاده میشود، مشروعیت و اعتبار قرارداد مذکور را بررسی تفصیلی نموده و عنایت به جواز شرعی موجود در موضوع رساله و حق باروری و استیلاد زوجین و حق آزادی در تولید مثل و چگونگی آن (حتی جای طرح حق ادعا در این موضوع نیز است) و پذیرش خدمات اعضای انسانی به عنوان منفعت و ارزش قابل احترام و استیفاء به عنوان مبانی ایجابی و لزوم رعایت نقض نشدن کرامت انسانی و تمامیت جسمانی و معنوی، کالایی نشدن تولید نسل به طور کلی و بهرهگیری از رحم بانوان به طورخاص و نظم عمومی مربوط و اخلاق حسنه و ممنوعیت سلب حق کلی و حریت حاکم بر رفتار و مناسبات افراد به عنوان مبانی سلبی به بررسی قرارداد باروری برای دیگری پرداخته است. در انعقاد قرارداد و شرایط صحت آن با استفاده از ویژگیهای این نوع قرارداد و شرایط عمومی تعهدات و قراردادها با بررسی تفصیلی به ماهیت خاصی از قرارداد دست یافته وآن این که قالبهای عقود معین معاوضی مانند اجاره اشخاص و حتی قالبهای عقود بینام را کافی ندانسته، چون باروری برای دیگری نقض «حق خلوت و خصوصی و انحصاری» زوجین در تولید نسل "که رعایت آن از مصالح پنجگانه ضروری عقلایی است" می باشد و نیز عدم وجود موضوع قرارداد و قابل پیشبینی نبودن بسیاری از امور دخیل، در زمان انعقاد قرارداد و وجود فروعات بسیاری که در قرارداد نمیتوان گنجاند، به نتیجه کنترل و نظارت بر این فرایند رسیده که در قالب «صلح مسامحهای» رسمیت یافته در مراجع قانونی انجام گیرد. ظرفیت"عقد صلح مسامحهای" هم با عقود معاوضه ای تناسب دارد ، هم با عقود نابرابر سازگار است و هم با مناسبات انسان دوستانه. مختصات و ویژگی آن در رساله توضیح داده شده است. نتیجه چنین دیدگاهی، حل و فصل اختلافات و منازعات و حقوق و تکالیف اطراف قرارداد براساس قواعد فقهی و حقوقی حاکم بر صلح مسامحهای است. از آثار مهم این قرارداد، تأثیرنداشتن آن در فرایند الحاق فرزند بدنیا آمده و تأثیر آن در برخی از حقوق و تکالیف و آثار دیگر مترتب بر نسب است.
واژه های کلیدی: رحم جایگزین، مادر جانشین، قرارداد جانشینی در بارداری.