قلمرو اعمال مجازات های تکمیلی و تبعی از منظر فقه اسلامی

توضیح

نظام حقوقی اسلام برای هریک از زن و مرد، تکالیف و حقوق متقابل وضع کرده است تا هر یک از آن دو با انجام دادن تکالیف خود به استحکام بنیان خانواده کمک کنند. از جمله حقوقی که بر عهده زوج قرار دارد، رفع نیازهای مادی و معنوی متعارف و نیازهای درمانی و غیردرمانی زوجه، همچون پرداخت نفقه است. همچنین طبق ق.م.ا، برای اعمال طبی باید از فرد یا ولی وی رضایت گرفت. در مراکز درمانی، متعارف است که برای انجام اعمال طبی زوجه از زوج نیز رضایت می گیرند. بنابراین هدف از پژوهش حاضر پس از بیان کردن مصادیق نفقه، بررسی نظریه‌های فقها و همچنین قانون، آیات قرآن و روایات درخصوص قلمرو اختیارات زوج در عمل‌های زیبایی زوجه و حدود و ثغور آن است. در این پژوهش محقق با روش توصیفی- تحلیلی در پی پاسخ به این سؤال است که با توجه به نظریه مشهور فقها و اختلاف نظر میان آن‌ها، قلمرو اختیارات زوج در عمل‌های زیبایی زوجه به چه صورت است؟ و به بررسی این مسأله پرداخته شده است که هزینه‌های درمان زوجه از مصادیق نفقه زوجه محسوب می شود یا خیر؟ و آیا مرد مکلف به پرداخت هزینه‌های اعمال جراحی زیبایی زوجه است؟ یافته‌های این تحقیق نشان می دهد زمانی که زوجه عاقل و بالغ باشد، نیازی به رضایت زوج نیست؛ اما اگر به دو وظیفه ولایت و ریاست مرد بر زن و نیز تکلیف تمکین زوجه در قبال زوج خدشه‌ای وارد سازد، ممنوع است. در جراحی زیبایی، اگر زوج بدون دلیل موجه ممانعت کند به جهت منع سوءاستفاده از حق، زوجه نیازمند اذن زوج نیست. جراحی زیبایی زوجه در جایی که با اهداف ضروری صورت بگیرد، زوج مکلف به تأدیه مخارج درمان است و در موارد غیرضروری، مرد قانوناً مکلف به تأدیه این قبیل مخارج نیست؛ اگرچه ممکن است عرف، اخلاق یا ملاحظات دیگر مشوّقی برای تأدیه این مخارج باشد. کوتاه سخن این که ملاک تعیین نفقه زوجه، علاوه بر شؤون مشارالیها، تمکن مالی، شأن و موقیعت اجتماعی زوج نیز می باشد.
واژه های کلیدی: حدود نفقه زوجه، قلمرو اختیارات زوج