تعیین قلمرو دین یکی از مباحث مهم حوزه فلسفه دین و دین پژوهی معاصر است. گروهی قلمرو دین را حداقلی و محدود به نیازهای اخروی و یا دنیوی می-دانند، در مقابل گروهی نیز قلمرویی حداکثری برای دین قائلند و دین را پاسخگوی تمام مسایل انسان میدانند. در پژوهش حاضر با تکیه بر دین اسلام، علل و عوامل موثر در تعیین قلمرو دین، یعنی نوع تفسیر از وحی و خاتمیت بررسی گردیده است و جامعیت، جاودانگی و پویایی دین نیز اثبات شده است. پس از نقد و بررسی رویکردهای مختلف در تعیین قلمرو دین یعنی رویکرد برون دینی و درون دینی، با نگاه برون دینی نیازهای انسان بررسی شده است و در نهایت سعی شده است تا با کمک رویکردهای درون دینی و برون دینی پاسخ دین به هر کدام از نیازهای بشر مشخص گردد و محدوده و قلمرو واقعی دین تعیین گردد.
واژهای کلیدی:خاتمیت ،وحی ،اخلاقگرایی ،دین