قیام در مقابل حکومت ظلم (انقلاب) از دیدگاه اسلام

توضیح

در این رساله بحث تفصیلی انقلاب و قیام در مقابل حکومت ظلم از دیدگاه اسلام مورد بررسی قرارگرفته است . نخست تاریخچه‌ای از تئوریهای انقلاب و پدیده‌هایی چون شورش ، طغیان، کودتا و اصلاح ذکر شده و سپس به این نکته اشاره می‌شود که واژه انقلاب یکی از الفاظی است که در قرن هفده به بعد در ایران مورد استعمال قرارگرفته و در فرهنگها و اقوام مختلف دیگر نیز الفاظ متفاوتی برای آن بکار رفته است . علاوه بر تنوع الفاظ از گستره تعاریف و مفاهیم مختلفی نیز برخوردار بوده است . بنابراین برای تحقیق پیرامون موضوع باید بحث لفظی را کنار گذاشت و قدر متیقن از مفهوم این واژه را مدنظر گرفته، با توجه به آیات مختلف قرآن و ابواب فقه و تاریخ اسلام ضمن بحث و بررسی عمیق این معنا (انقلاب یا قیام) جایگاه آن را نیز مشخص و معین نمود. نگارنده در این تحقیق بر این باور است که مفهوم مورد نظر در ابواب "امر به معروف و نهی از منکر"، "جهاد و بغی" بیشتر قابل تفحص و بررسی است تا در ذیل کلمات "انقلاب " و مشتقات آن در قرآن. بنابراین انقلاب و قیام در مقابل حکومت ظلم را نوعی "امر به معروف و نهی از منکر" می‌داند که از طرف مردمی آگاه، متحول و شعوریافته با انتخاب و اختیار بطور همزمان و جمعی در مقابل سلطان، پادشاه و هیات حاکمه جائر و ظالم طی مراحل خاص به منظور تغییر و تحول در ساختها، نهادها، ارجها و ارزشهای مسلط و به تعبیری صحیحتر احیاء سنتها و معاریف خدا و رسول و اماته بدعتها، تحریفات و منکرات ، تحت رهبری واجد شرایط که معمولا خشونت‌آمیز است صورت می‌گیرد. بخش بعدی نیز به شرایط، مراحل و تعاریف "امر به معروف و نهی از منکر" اختصاص می‌یابد و در مبحث دیگر مشروعیت انقلاب از دیدگاه اهل سنت و اهل تشیع به تفصیل مورد بررسی و ارزیابی قرار می‌گیرد. در آخرین بخش نیز مشروعیت انقلاب و دیگر ادله موجود در آیات ، روایات و تاریخ اسلام مبنی بر حق قیام و انقلاب در مقابل حاکم ظالم مطرح و مورد استناد واقع می‌شود. در خاتمه نیز نتیجه‌گیری موضوعی و هم مفهومی از رساله بعمل آمده است.
واژه‌های کلیدی: اسلام، امر به معروف و نهی از منکر، مشروعیت، قیام، حکومت، انقلاب، ظلم