مبانی و احکام فعالیت اقلیت‌های دینی در کشورهای اسلامی

توضیح

یکی از بحث‌های قابل طرح در جامعه اسلامی، به ویژه در شرایط کنونی، موضوع تعامل با اقلیت‌ها و حقوق آن‌هاست؛ زیرا اثبات ادعای عدالت‌جویی و صلح‌طلبی دین اسلام در برخورد با هم‌پیمانان خود، تنها با اثبات حقوق مسلم اقلیت‌های دینی در جامعه مذهبی میسر است؛ به همین جهت پژوهش حاضر با هدف بررسی مبانی و احکام فعالیت اقلیت‌های دینی انجام گرفته شده است.روش پژوهش توصیفی- تحلیلی می‌باشد و گردآوری اطلاعات با استفاده از منابع کتابخانه صورت گرفته است. پژوهش در سه فصل تدوین گشته است، در فصل اول به طرح مقدمات و کلیات اختصاص یافته است.در فصل دوم به بررسی مبانی فقهی فعالیت‌های اقلیت‌های دینی با توجه به قراداد ذمه، هدنه و امان پرداخته شده و در فصل سوم احکام فعالیت‌ اقلیت‌های دینی شامل آزادی و حقوق آنان که باید توسط حکومت اسلامی تامین گردد و هم‌چنین چگونگی روابط مسلمانان با اهل کتاب بیان شده است.نتیجه تحقق حاکی از آن بوده است که با توجه به قراردادهای ذمه، هدنه و امان، مال و عرض اقلیت‌های دینی از هرگونه تعرضی مصون می‌شود و اقلیت‌های دینی در جامعه اسلامی، هیچ گاه عنوان بیگانه را نمی‌گیرند؛ بلکه با انعقاد قراردادهای مذکور پیوند معنوی عمیقی با اسلام می‌بندند. در رابطه با احکام اقلیت‌های دینی، این موضوع از منظر فقهی از اهمیت اساسی برخوردار بوده و تا زمانی که اقلیت‌ها بر ضد اسلام و مسلمانان توطئه نکنند در کشور اسلامی آزاد هستند. از طرفی تدوین‌کنندگان قانون اساسی، در نگارش و تصویب قانون اساسی، ضمن اساس قرار دادن شرع مقدس، نسبت به حقوق اقلیت‌ها بی‌توجه نبوده‌اند که بر اساس این قوانین، آنان از حقوق متنوعی مانند حقوق سیاسی، اجتماعی، اقتصادی ....بهره‌مند می‌گردند. هم‌چنین در رابطه با چگونگی ارتباط مسلمانان با اهل کتاب باید گفت، اسلام مسلمانان را به رعایت عطوفت و احسان با اهل کتاب سفارش نموده و مسلمانان را از هر گونه توهین و بی‌احترامی به اقلیت‌های دینی بازمی‌دارد.
واژه های کلیدی: مبانی، احکام، اقلیت دینی، ذمه، هدنه، استیمان، الذمه