مردم‌سالاری دینی از دیدگاه استاد مرتضی مطهری و آیت‌الله مصباح یزدی

توضیح

نوشته حاضر تحلیلی است همزاد و همدوش تتبع،بر شعار مردم سالاری دینی،و قدمی است کوچک در راستای دغدغه ای بزرگ،در این تحقیق به بررسی الگوی حکومتی معرفی شده ازسوی دین برای اجرا نمودن محتوای آن در جامعه پرداخته شده،به همین علت مقایسه ای بین دموکراسی ومردم سالاری دینی انجام شد تا تفاوتها وشباهتهای آن دو مشخص شود،در راستای این هدف دموکراسی را تعریف نموده و مشخصات،تاریخچه،اصول ومبانی آن نیز بیان شد،دموکراسی حکومتی است که احزاب و جامعه ی مدنی در آن فعالند و حاکمیت از آن مردم بوده و مردم در تعین سرنوشت خود سهیم هستند،اهداف دموکراسی معطوف به تأمین امنیت وآزادی برای لذت بردن از زندگی مادی است،به همین علت تمام اصول ومبانی آن هماهنگ با خواست و نظر اکثریت مردم می باشد، مشروعیت در این حکومت به مردم باز میگردد و در صورت مخالفت مردم،حکومت،مشروعیت خود را از دست می دهد،مردم سالاری دینی اینگونه تعریف شد که حکومت،روح و مدیریت آن بر صفات وفعالیتهای انسانی است و هدف آن تقویت دو بعد مادی و معنوی در جهت تکامل و رسید ن به حیات معقو ل است،مردم سالاری دینی،براساس حق و حقیقت که از وحی دریافت می کند بنا شده،مشروعیت حکومت دارای دو بعد الهی ومردمی است که در صورت فقدان بعد اول حکومت مشروعیت نخواهد داشت و در صورت فقدان بعد دوم از مقبولیت برخوردار نیست،اما اگر حکومت مقبولیت مردمی نداشت خدشه ای به مشروعیت الهی آن واردنمی شود.امروزه رای اکثریت وعمل به ان،یکی از موضوعات جدید و محورهای نظامهای دموکراتیک به شمار میرود،در نظامهای مردم سالاری دینی که بر پایه واساس متفاوت بنا نهاده شده و خداوند در کانون و مرکز امور است،ما از منظر اسلام وعلمای ان به این موضوع پرداخته ایم ونتیجه ان که مردم سالاری دینی با دموکراسی غربی متفاوت است،مردم سالاری دینی بر رضایت مردم،ارزش مداری،حق مداری وقانون گرایی استوار است،مردم سالاری دینی در چارچوب اصول وارزشهای اسلامی معنا ومفهوم می یابد وبه دنبال این است که خواست مردم متوجه تحقق و تحکم مبانی واهداف عالی دین باشد.دراین نوشته ما ابتدا مبانی و پیشینه مباحث ،دموکراسی،سیاست،دین رابیان کرده وسپس به مردم سالاری و نقش مردم درفصلی به عنوان یافته های پژوهشی پرداخته و دیدگاه های شهید مطهری و ایت الله مصباح را در دو فصل بیان کرده ودر فصلی مجزا این یافته ها را نتجه گیری کرده ایم،باید یادآور شوم که مطالب هر فصل بسته به وسعت موضوعاتی که مورد بحث است تنظیم گردیده است،بنابراین هر فصل در درون خود جامعیت دارد،ولی سعی شده است تا همه فصول از چهار چوب مباحث کلی یکسانی نیز برخوردار باشد.
واژه های کلیدی: اندیشه سیاسی، مطهری- مرتضی، مردم سالاری، رفتار دینی، دموکراسی، مردم سالاری دینی، دموکراسی اسلامی.