عنوان
مسئولیت مدنی ناشی از تورّم و کاهش ارزش پول با رویکردی بر مبانی نظری حضرت امام خمینی (ره)
نویسنده
اصطلاحنامه
بحران اقتصادی (Economic Crisis) | تورم (فقه) (Inflation (Finance) (Islamic law)) | خمینی ، روح اله، رهبر انقلاب و بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران (Khomeyni, Ruhollah, Leader and Founder of IRI ) | قدرت خرید (Purchasing Power) | کاهش ارزش پول (فقه) (Devaluation of currency (Islamic law)) | مبانی نظری (Theoretical Foundations)
استادراهنما
سیدمحمد موسوی بجنوردی
استادمشاور
جمشید جعفرپور
محل نشر
تهران
تاریخ نشر
1390
مقطع تحصیلی
کارشناسی ارشد
مشخصات ظاهری
20 ص.
زبان
فارسی
توضیح
در اقتصاد اسلامی، پول موضوع بسیاری از احکام فقهی و حقوقی است؛ از این رو شناخت ماهیت آن اهمیت ویژهای دارد. در همین رابطه، موضوع مسئولیت مدنی ناشی از تورم و کاهش ارزش پول، یکی از مسائل مستحدثه و نوظهوری است که پیامدهای فقهی، حقوقی، اقتصادی و اجتماعی متعددی به دنبال دارد. مسأله محوری و اساسی این موضوع، بحث جبران کاهش ارزش پول و ضمان ناشی از تورم در دیون و معاملات میباشد. امروزه با پذیرش این اصل مسلَّم فقهی یعنی تأثیر عنصر زمان و مکان در اجتهاد، نمیتوان ماهیت پول را مال مثلی یا قیمی قلمداد کرد؛ بلکه با تغییر شکل یافتن مبادلات اقتصادی، باید گفت که پول امروزی صرفاً یک برگه اعتبار بوده و از تعریف مثلی و قیمی، خروج موضوعی و تخصُّصی داشته و در واقع نماینده قدرت خرید معینی میباشد. حال، اگر شخصی با غصب پول دیگری و عدم اعاده آن، موجبات خسارت در اثر کاهش ارزش پول را فراهم نماید، در چنین مواردی بر اساس اصل مسئولیت مدنی، عاملزیان موظف به جبران خسارت و کاهش ارزش آن میباشد. با توجه به مطالب فوق الذکر، جبران کاهش ارزش پول، چیزی زاید بر اصل پول نیست تا ربا محسوب شود و از جهت تفریغ ذمه و تساوی عوضین، جبران آن لازم میباشد. بنابراین، لزوم جبران آن موضوعاً و تخصُّصاً از تعریف ربا خارج است. قبول این نظریه در اقتصاد، سبب توزیع مناسبتر درآمد و ثروت خواهد بود و عدم قبول آن در مبادلات مدتدار، قسط و عدالت توصیه شده در اسلام را مخدوش خواهد ساخت. این پایاننامه با روش تحلیلی و تطبیقی نخست، به شناخت ماهیت پول پرداخته و سپس مسئولیت مدنی ناشی از کاهش ارزش پول، بر مبنای اصول حقوقی و بر اساس قواعد فقهیه، روایات و بنای عقلا مورد بررسی قرار گرفته و در ادامه به ارزیابی فقهی نظریه جبران کاهش ارزش پول که از سوی فقهای معاصر مطرح شده و تطبیق آن بر مبنای نظری حضرت امام خمینی(ره) میپردازد.
واژههای کلیدی: بحران های اقتصادی، تورم، کاهش ارزش پول، خمینی، روح الله، رهبر انقلاب و بنیان گذار جمهوری اسلامی ایران، ربا، زاویه دید، قدرت خرید، مبانی نظری، مسئولیت مدنی، پول