مشروعیت و انتساب کودکان سه والدی (انتقال میتوکندری) از دیدگاه فقه و حقوق

توضیح

در سالیان اخیر یکی از دستاوردهای علم بشر که در پرتو پیشرفت علم پزشکی در حوزه تلقیح مصنوعی برای درمان بیماری‌های میتوکندریایی صورت گرفته است، روش درمانی انتقال میتوکندری است. کودکان حاصل از این روش با مشارکت سه والد پدید می‌آیند، به همین دلیل در اصطلاح بین المللی به کودکان سه والدی شهرت یافته‌اند. لذا در این رساله به اثبات مشروعیت این نوع روش درمانی در باروری و بررسی نسب پدری و مادری فرزند حاصل از چنین روشی پرداخته شده است. در ابتدا با در نظر گرفتن نظریه مخالف با استناد به آیات و روایات، به نقد و بررسی آنها پرداخته و سپس با استناد به شواهد قرآنی و روایی و قواعد فقهی نظیر نفی عسر و حرج، لاضرر، دفع ضرر محتمل و نیز اصاله الاباحه و اصاله البرائه، این روش درمانی با هدف باروری ایمن و تولد کودکان سالم، مشروع شناخته شده است. در ادامه برای شناسایی والدین کودکان سه والدی به تعیین نسب پدری و مادری پرداخته‌ شده است؛ بدین منظور با در نظر گرفتن اماره فراش و دلیل عرفی و اقوال فقها، انتساب کودک به صاحب اسپرم قطعی پنداشته شده است و سپس، برای تعیین مادر کودک با استناد به ادله پزشکی، به واکاوی نقش هسته سلول در انتقال ویژگی‌های وراثتی پرداخته و نیز با لحاظ قیاس اولویت و علت حقیقی و اقوال فقها، زن صاحب هسته تخمک و صاحب رحم، مادر کودک شناخته شده است.
واژه های کلیدی: کودکان سه والدی، انتقال میتوکندری، مشروعیت، انتساب، باروری، تخمک، رحم اجاره ای.