توضیح

در میان انبوه قوانین، قوانین کیفری به طور قطع وبه ویژه مقررات مربوط به دادرسی کیفری نقش عمده ای در بقاء و دوام نظم جامعه ایفاء می نماید.همچنین ضروری ترین واصلی ترین تضمین برای برخورداری افراد از حقوق اساسی خود از جمله حق حیات ، آزادی ، امنیت وبهره مندی از سایر حقوق مدنی ،سیاسی ،فرهنگی ،اقتصادی و اجتماعی تأمین دادرسی عادلانه است. از زمان تصویب اعلامیه جهانی حقوق بشر حق دادرسی عادلانه به عنوان یک اصل مورد پذیرش جهانی ،توسط دولت ها به رسمیت شناخته شده و متعاقباً به عنوان یک عرف بین المللی در حقوق بین الملل برای کشورها لازم الاجرا گردیده است .دادرسی عادلانه مشتمل بر مجموعه اصول و قواعدی است که نحوه رفتار با یک فرد را برابر دادگاه در مراحل مختلف آن مشخص می کند . از مجموعه امتیازات و امکاناتی که در یک دادرسی منصفانه لازم است که متهم از آن برخوردار باشد ، تا بتواند در مقابل ادعایی که بر خلاف فرض برائت علیه او مطرح شده در شرایطی آزاد و انسانی از خود دفاع کند. بنابراین آیین دادرسی کیفری باید طوری تدوین شود که با پیش بینی سازمانهای قضایی مجهز ومتشکل از متخصصین در رشته های مختلف اعم از حقوقی وکیفری وغیره با تفکیک صلاحیت هر یک وایجاد تأمینها وتضمینهای ضروری در دادرسی ومدافعات طرفین اجرای عدالت کیفری را ممکن کند قوانین آیین دادرسی کیفری وقتی ازارزش و اعتبار کافی برخوردار است که بین دو حق ،حق جامعه که از جرم متضرر شده از یک سو وحق انسانی که فعلا به عنوان متهم شناخته شده است از سوی دیگر تعادل ایجاد نماید. بنابراین لازم دانسته شد برای حفظ کرامت انسانی وحیثیت افراد وهمچنین حقوق متهمین در بازداشت ،رعایت معیارهای دادرسی عادلانه که زمینه را برای تحقق این امر فراهم می سازد مورد نظر قرارگیرد . به نظر می رسد هدف آیین دادرسی کیفری در سالهای اخیر تحت تأثیر الگوی دادرسی عادلانه متحول شده است .این تحولات اکثراً در زمینه برخورداری افراد از حق آزادی و امنیت شخصی و حفظ حقوق متهم می باشد. در این این پژوهش که به روش تحلیلی -توصیفی وکتابخانه ای انجام شده سعی دارد تا معیارهای دادرسی عادلانه را با توجه به قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392 مورد بررسی قرار دهد.
واژه های کلیدی: دادرسی عادلانه، متهم، بازداشت، آیین دادرسی کیفری.