واکاوی رابطه آزادی عقیده و بیان و آموزه های (ارتداد، جهاد، امر به معروف و نهی از منکر) با تکیه بر آیه لا اکراه

توضیح

واژه و مفهوم آزادی از جمله مباحث بسیار مهم و دارای معانی گسترده ای است که مکاتب فکری و مذاهب آسمانی درباره آن دیدگاه ها و آرای خود را بیان کرده اند. اسلام نیز درباره‌ی آزادی دیدگاه های ویژه ای را ارائه کرده است. از طرف دیگر در دین اسلام با آموزه هایی چون ارتداد، جهاد وامر به معروف و نهی از منکر روبر هستیم که در نگاه ظاهری با ادعای آزادی در عقیده سازگار نیست و باید برای بررسی دیدگاه اسلام به قرآن کریم که معتبر ترین و موثق ترین منبع وحی دین اسلام است مراجعه کنیم .از جمله این آیات، آیه شریفه «لا اِکراهَ فِی الدّین» است. در این تحقیق با استفاده از روش کتابخانه ای به بررسی رابطه آزادی با آموزه های دینی پرداخته می شود. از نظر اسلام همه در بیان عقیده خود آزادند مگر آن که با مصالح انسان تضاد داشته باشد. منظور از مصالح هم اعم از مصالح مادی و معنوی، دنیایی و آخرتی است. اگرچه در سطح جهان، صرفاً رفتارهای مضر به جسم و بدن را منع می‌کنند، اسلام علاوه بر ضرر جسمانی، آسیب و معنوی را نیز مدنظر قرار می‌دهد و آزادی را تا جایی می‌داند که برای جسم یا روح انسان ضرر داشته باشد. بنابراین هرگاه کاری موجب شود سعادت ابدی و ارزش‌های معنوی به خطر بیفتد، قانون اسلامی باید جلو آن را بگیرد و این، از تفاوت‌های نگرش اسلام و غرب در تعیین قلمرو آزادی است. آموزه های دینی چون جهاد، ارتداد، امر بـه معروف‌ و نهی‌ از منکر، یکی از مصادیق جامعیت، جاودانگی و پویایی دین اسلام است. این‌گونه آموزه‌ها‌ برای‌ تحقق‌ کـامل شـریعت و تـطابق جامعه انسانی با هدف خلقت و نزول وحی، ضروری و اصولی است و شناخت‌ این آموزه ها و کارکرد آنها در جامعه انسانی درحوزه‌های مختلف تربیتی، فرهنگ عمومی‌، مسائل‌ اجتماعی، حاکمیتی، تأمین معاش و مسائل اقـتصادی می تواند زمینه ساز رسیدن انسان به کمال باشد. بر این اساس، هیچ یک از حقوق اساسی انسانی، ارزش‌هایی مطلق نیستند، بلکه همه آن‌ها محکوم و مقید به ارزش دیگری می‌بشند. ارزش مطلق از دیدگاه اسلام عبارت است از «کمال نهایی روحی و معنوی انسان» که تنها با «تقرب به خدای متعال» حاصل می‌شود.
واژه‌های کلیدی: آزادی عقیده، آیه لا اکراه، ارتداد، جهاد، امر به معروف و نهی ازمنکر.