امکان سنجی مسئولیت کیفری ناقلین ویروس کرونا در حقوق موضوعه ایران و فقه امامیه

توضیح

ویروس کرونا نوعی بیماری واگیردارِ دارای منشا خارجی بوده و در وضعیت فعلی، همه مردم را در معرض ابتلا قرار داده است. امروزه برخی افراد مبتلا به این ویروس، به دلیل عدم احتیاط و رعایت پروتکل‌های بهداشتی، این بیماری را به دیگران منتقل می‌نمایند و در این نوشتار نیز امکان‌سنجی مسئولیت کیفری ناقلین ویروس کرونا در حقوق موضوعه ایران و فقه امامیه مورد بررسی قرار گرفته است. روش تحقیق از نوع توصیفی- تحلیلی بود که با رویکرد اسنادی و کتابخانه ای انجام شده است. یافته‌های تحقیق نشان داد که از منظر حقوقی، در خصوص مسئولیت کیفری ناقلین ویروس کرونا، مقنن به قوانین بیماری‌های واگیردار مانند قانون بیماری‌های آمیزشی مصوب 1320 استناد نموده و قوانین مجزایی در این زمینه به چشم نمی‌خورد. بر پایه یافته‌های علمی، این ویروس نوعاً کشنده نبوده و به این معنا نیست که این ویروس وارد بدن هر شخصی شود آن فرد کشته شود و خیلی از افراد درمان می‌شوند. به این اعتبار اگر کسی عمداً ویروسی را به بدن شخصی وارد کند، بدون اینکه قصد کشتن چنین شخصی را داشته باشد و آن شخص بیماری زمینه‌ای هم نداشته باشد و اگر هم داشته باشد، مرتکب عالِم به وجود چنین بیماری زمینه‌ای در وجود شخص نبوده است، عمل قتل شبه عمد خواهد بود. از منظر فقهی، با استناد به نظریه‌ی تکلیف به افشا -که به نوعی مشابه قاعده‌ی تحذیر و ارشاد است، نظریه‌ی تعهد ایمنی و نیز قاعده‌ی لاضرر، اصل احتیاط و قاعده‌ی وجوب دفع ضرر می-توان مسئولیت کیفری ناقلین ویروس کرونا را تبیین نمود. همچنین استنادِ مقنن به قوانین بیماری‌های واگیردار در خصوص «مسئولیت کیفری ناقلین ویروس کرونا» کفایت نمی‌کند، و یا باید قانون طرز جلوگیری از بیماری‌های آمیزشی مصوب 1320 تغییر نماید و یا اینکه مقنن اقدام به تصویب ماده واحده مستقلی با محوریت ویروس های نوعاً کشنده و مسئولیت کیفری ناقلین آن نماید.
واژه های کلیدی: مسئولیت کیفری، کرونا، انتقال بیماری، ناقل، فقه و حقوق.