مسئولیت های فقهی و حقوقی انتقال بیماری های مسری

توضیح

شیوع بیماری های مسری، تهدیدی علیه امنیت سلامت اشخاص در جامعه است. از اینرو کنترل رفتار بیماران، محدودسازی آنها و جلوگیری از انتشار بیماری از مهمترین مسائل در حوزه فقه پزشکی شمرده می شود. در راستای کنترل و پیشگیری از بیماری های مسری توجه به مسئولیت مدنی و کیفری شخص منتقل کننده امری ضروری است. این پژوهش در جستجوی این سوال اصلی بود که مسئولیت فقهی-حقوقی منتقل کننده بیماری مسری چیست؟ یافته های تحقیق که به شیوه توصیفی-تحلیلی نگارش یافته بیانگر آن است که منتقل کننده بیماری مسئولیت مدنی و کیفری را با شرایطی داراست. فقهای امامیه بر اساس مبانی عدم جواز عمل، تعدی یا تفریط، و انتساب درباره مسئولیت کسی که دیگری را به بیماری مسری آلوده می کند اظهارنظر کرده اند و با وجود هر یک از آنها منتقل کننده را مسئول جبران دانسه اند. بعلاوه فرد منتقل کننده -بنابر مورد- ممکن است مسئولیت کیفری نیز داشته باشد به این صورت که در انتقال عمدی بیماری کشنده و فوت فرد مبتلا شده، عامل سزاوار قصاص نفس است و در موارد انتقال عمدی بیماری غیرکشنده و با نبود قصد قتل، عمل شبه عمد بوده و نیز در صورت انتقال بیماری از روی جهل و در فرایند یک عمل ناخواسته، جنایت واقع شده خطای محض قلمداد می شود. در باب مسئولیت دولت نیز باید گفت: دولت می تواند با توسل بـه اقتـدار و اختیـاراتی کـه دارد، تـا حـدود زیادی از شیوع بیماریهای مسری پیشگیری کند و در صورت سـهل انگـاری در انجـام وظایف و تکالیف خود، باید مسئول جبران خسارات وارده به زیاندیدگان باشد. از اینرو مسئولیت مورد پذیرش مسئولیت محض است.
واژه های کلیدی: مسئولیت مدنی، مسئولیت کیفری، اشخاص حقیقی، اشخاص حقوقی، بیماری مسری.