مصونیت دیپلماتیک در حقوق کیفری ایران و اسلام

توضیح

مصونیت دیپلماتیک در حقوق کیفری منشا پیدایش آثاری است که از آن جمله می‌توان به بهره‌مندی مامور دیپلماتیک دولت فرستنده از مصونیت مطلق کیفری یا مصونیت از تعقیب کیفری محاکم محلی اشاره کرد. نتیجه عملی برخورداری از مصونیت دیپلماتیک در حقوق کیفری اینست که نماینده یا مامور خاطی را از دسترس مراجع انتظامی و قضائی محل وقوع جرم خارج می‌سازد و تعقیب و محاکمه و مجازات وی را در صلاحیت مراجع کشور متبوع او قرار می‌دهد. نهاد مصونیت دیپلماتیک در حقوق کیفری با برخی از مفاهیم جزا نظیر علل موجه جرم، عوامل رافع مسئولیت کیفری و معاذیر معاف‌کننده قانونی تفاوت دارد. همچنین به رغم مشابهتهایی که این نهاد با نظام کاپیتولاسیون دارد از جهات مختلفی مانند منشا پیدایش آثار و نتایج و حیطه شمول از کاپیتولاسیون قابل تمایز است . افزایش بی‌رویه افراد بهره‌مند از مصونیت دیپلماتیک در دهه‌های اخیر و سوءاستفاده‌های فراوان این دسته از افراد، سودمندی این نهاد را در حقوق کیفری مورد تردید قرار داده است از اینرو، بازنگری در مقررات راجع به آن و برطرف کردن موارد مبهم در متن کنوانسیون 1961 وین ضروری به نظر می‌رسد. در این تحقیق ضمن بررسی قوانین کیفری ایران در مورد حمایت از اشخاص مورد حمایت بین‌المللی و رویه عملی محاکم و وزارت امور خارجه ایران در برخورد با مصونیت دیپلماتیک تلاش گردیده است با استناد به احادیث و روایات و منابع معتبر فقهی مبنای مشروعیت مصونیت دیپلماتیک در حقوق کیفری اسلام نیز مورد بررسی و تحلیل قرار گیرد.
واژه‌های کلیدی: مصونیت، دیپلماتیک، حقوق کیفری، ایران، اسلام.