حقوق متهم در مرحله تحقیقات مقدماتی از منظر حقوق ایران و اسناد بین المللی حقوق بشر

توضیح

با مطالعه‌ی قوانین ومقررّات مصوّب داخلی در طول تاریخ حقوق ایران تادوران معاصر و مقایسه و تطبیق آن بااسناد بین‌المللی ناظر برحقوق متّهم به ویژه در مرحله‌ی تحقیقات مقدماتی به این نتیجه می‌رسیم که طراحان قانون اساسی ایران، تعهدات بین‌المللی کشوردر زمینه حقوق متهم رابا توجه به اسناد بین‌المللی حقوق بشری مدنظر قرار داده‌اند، اما درتصویب قوانین عادی درموارد متعددی همگام با موازین حقوق بشری عمل ننموده‌اند.حقوق دفاعی متّهم همواره در قوانین داخلی به جهت اوضاع متنوّع اجتماعی، سیاسی، اقتصادی دچار فراز و نشیب‌هایی بوده است و حکومتها درتعارض حقوق فردی و حقوق عمومی به حمایت از حقوق جامعه برخواسته و دادرسی کیفری را به مسلخ حقوق و آزادی‌های فردی متهم مبدّل ساخته‌اند و با سپری شدن دوران‌های بحرانی،در پی ایجاد ثبات به اصلاح قوانین مذکور در جهت ایجاد توازن میان حقوق مذکور اقدام نموده‌اند. قوانین موجود در زمینه‌ی حمایت از حقوق دفاعی متّهم در مرحله‌ی تحقیقات مقدّماتی تا حدودی ناقص و در برخی موارد مغایر با اصول شناخته شده بین‌المللی ناظر بر اجرای دادرسی منصفانه و معارض با تعهّدات کشور در عرصه‌ی جهانی می‌باشد که به نظر می‌رسد با تصویب لایحه جدید آیین دادرسی کیفری بسیاری از این نواقص و مغایرت‌ها برطرف گردد.روش تحقیق در این پژوهش بصورت توصیفی،تحلیلی وگردآوری اطلاعات بصورت کتابخانه‌ای انجام شده ودرفصل اول مباحث عمومی مرتبط با موضوع،در فصل دوم،حقوق بنیادی متهم در مرحله تحقیقات مقدماتی ازجمله؛ممنوعیت شکنجه،تفهیم اتهام،حق سکوت وحق اعلام سکوت متهم،منع بازداشت خودسرانه و در فصل سوم، حقوق ثانوی یا درجه دوم متهم از قبیل؛حق استفاده از وکیل، حق بهره‌مندی ازکمک مترجم رایگان، حق ارتباط با بیرون از زندانو لزوم جبران خسارت بازداشت شدگان بی‌گناهدرحقوق داخلی واسناد بین‌المللیبررسی شده است.
واژه های کلیدی: حقوق متهم، تحقیقات مقدماتی، اسناد بین المللی، آیین دادرسی کیفری، حقوق بشر.