فقه سیاسی از دیدگاه علامه ی نائینی

توضیح

مقاله حاضر نخست به جامعیت علمی-سیاسی علامه نائینی اشاره می‌کند آنگاه به طرح مباحث فقه سیاسی و اجتماعی می‌پردازد و ترابط فقه و حکومت و فلسفه‌ی علمی تماس فقه،در دولت اسلامی را بیان می‌نماید. نگارنده با طرح انی پرسشها که آیا فقه شامل تمام اعمال فردی،اجتماعی، سیاسی و فرهنگی می‌شود؟آیا فقه پاسخ‌گوی تمامی انتظارات بشر از دین در حوزه احکام است و آیا فقه از غنای حکمی و برنامه‌ای برخوردار است؟به‌ بررسی دیدگاه‌ها می‌پردازد و ضمن پرداختن به نقد و بررسی شبهات برخی از نویسندگان معاصر،مانند آقای سروش و مهندس بازرگان بر غنای فقهی اسلام و غنای حکمی و برنامه‌ای فقه،به طرح دیدگاه علامه‌ی نائینی می‌پردازد و می‌گوید: علامه‌ی نائینی معتقد است که فقه غنای حکمی و برنامه‌ای برخوردار است؛به همین چهت با تدوین کتاب شریف«تنبیه الأمة و تنزیه الملة»توانایی‌ دین در اداره‌ی جامعه آیین کشورداری را ثابت کرد. نگارنده ضمن استشهاد به آثار نائینی،به بررسی دیدگاه ایشان درمورد نقش‌ زمان و مکان،قلمرو فقه،ولایت فقیه و مباحث دولت و حکومت می‌پردازد و ضمن اشاره به آسیب‌شناسی اجتهاد و فقه موجود،به ضرورت‌های شش‌گانه‌ی‌ اجتهاد مطلوب می‌پردازد.
واژه‌های کلیدی: فقه سیاسی، احکام ثابت و متغیر، زمان و مکان، غنای حکمی و برنامه ای، فلسفه ی عملی فقه.