مطالعــه تطبیقی اســباب معیارهــا و مبانی حجــر در حقوق خصوصی و کیفری

توضیح

یکی از نهادهای حقوقی که در هر دو شاخه حقوق خصوصی و کیفری همواره زمینه‌ساز بحث‌های فراوانی بوده است، «حجر» می‌باشد. قسمت زیادی از این مباحث که ریشه در اندیشه‌های فقهای شیعه دارد امروزه موجب بروز اختلاف نظر میان حقوقدانان شده است. با توجه به آنکه رویکردهای موجود در زمان تدوین قوانین و اتخاذ تصمیم در مراجع قضایی در خصوص وضعیت محجوران حمایتی به‌عنوان گروه‌های آسیب‌پذیر جامعه، تاثیرگذار است، بررسی اسباب، معیارها و مبانی حجر با اهمیت محسوب می‌شود. به همین جهت، مقاله کنونی به بررسی تطبیقی اسباب، معیارها و مبانی حجر در حقوق خصوصی و کیفری پرداخته است. یافته‌های این پژوهش دلالت بر آن دارد در حقوق ایران از یک سو، حجر در حقوق خصوصی دارای قلمرو گسترده‌تری نسبت به حقوق کیفری می‌باشد و از دیگر سو، دو حوزه دارای تفاوت‌‌هایی در رابطه‌ی با اسباب، معیار و مبانی حجر هستند. در حالی که در حقوق خصوصی، مبانی حجر، شامل مواردی چون: عدم اراده، حمایت از محجور و حمایت از جامعه است، در حقوق کیفری، مبنای حجر، شامل: فقدان اراده و اجرای عدالت می‌شود. این موضوع نشان می‌دهد مقنن ایرانی، نگاه مضیق و محدودی در خصوص این نهاد در حوزه حقوق کیفری دارد.
واژه‌های کلیدی: سفه، جنون، صغر، ورشکستگی، افلاس.