تجارت الکترونیک از دیدگاه فقه امامیه و حقوق ایران

توضیح

تجارت الکترونیک مفهومی نوظهور است که مولود تکنولوژی نوین در عرصه‌ی ارتباطات می‌باشد. اساسی‌ترین و تنها رکنی که تجارت الکترونیک را از مبادلات سنّتی ممتاز می‌کند تکنولوژی شبکه است. تجارت الکترونیک در اصل مبادله‌ی مالی است که در بستر ابزارهای به هم پیوسته‌ی الکترونیکی صورت می‌گیرد؛ لذا یک قرارداد مالی نوین نیست و بلکه دربرگیرنده معاملات و عقود سنتی است. دخالت وسائل الکترونیکی تنها، ارکان این عقود را تغییر داده است. برای نمونه ایجاب و قبول الکترونیک، تراضی در عقود را با تحولی گسترده روبه‌رو کرده است. فنّ‌آوری شبکه علاوه بر آن، زمینه را برای پیدایش برخی از عقود که تاکنون سابقه نداشته‌اند را فراهم کرده است. بحث تجارت الکترونیک در فقه سابقه ندارد، هرچند که برخی از فقها به عقود غیرمعین پرداخته‌اند همچنین در حقوق ایران نیز مبحثی نو بوده و چندان پیشینه‌ای ندارد. با بررسی در آیات و روایاتی که در زمینه‌ی معاملات است می‌توان مشروعیت تجارت الکترونیک را بدست آورد. چرا که رویه و چهارچوب مشخصی در معاملات مقرر شده؛ که تنها بایستی به موارد منع شده توسط شارع توجه نمود. در حقوق ما نیز این امر با تصویب قانون تجارت الکترونیک پذیرفته شده است.
واژه‌های کلیدی: تجارت الکترونیکی، ایجاب و قبول الکترونیک، عقود نوین